Praca w porze nocnej
Mam umiarkowany stopień niepełnosprawności. Zależało mi na pracy 8 godzin i w godzinach nadliczbowych. W trakcie badań u lekarza medycyny pracy złożyłam wniosek, na którym były do wyboru opcje pracy ponad 7 godzin/35 tygodniowo oraz opcja pracy w porze nocnej. Zaznaczyłam opcję większego wymiaru godzin, na pracę w nocy nie wyraziłam zgody. Lekarz sam zaznaczył tę opcję twierdząc, że albo biorę wszystko, albo nic, inaczej się nie da, a on nie widzi przeciwwskazań do pracy w nocy. Czy lekarz mógł tak postąpić, jeżeli zapisane jest, że może on wyrazić zgodę tylko na mój wniosek, a ja nie wnioskowałam o taką?
Szanowna Pani,
zgodnie art. 15. ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
- Czas pracy osoby niepełnosprawnej nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo.
- Czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo.
- Osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych.
Natomiast z zgodnie z art. 16 w/w ustawy
- Przepisów art. 15 nie stosuje się:
- do osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz
- gdy, na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę.
Koszty badań, o których mowa w ust. 1 pkt 2, ponosi pracodawca.
W pani wypadku, należałoby dokładnie przeanalizować zaświadczenie lekarskie, a mianowicie na co dokładnie wyraził zgodę Pani lekarz. Jeżeli wprost wyraził zgodę na to, iż może Pani pracować 12 godzin dziennie, to taką zgodę mógł wyrazić co wynika z przedstawionego wyżej przepisu. Myślę, iż w przypadku wątpliwości co do interpretacji zakresu zgody jaką wyraził lekarz, można poprosić lekarza o doprecyzowanie.
Warto pamiętać, iż lekarz medycyny pracy może częściowo zwolnić z ograniczeń czasu pracy wynikających ustawy „rehabilitacyjnej”. Takie stanowisko zajęło Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, poniżej przedstawiam odpowiedź ministerstwa:
„Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2046 z późn. zm.) czas pracy osoby niepełnosprawnej nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo. Natomiast czas pracy osoby niepełnosprawnej – zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych.
Powyższych norm, zgodnie z art. 16 ustawy o rehabilitacji (…), nie stosuje się:
- o osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz
- gdy na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę.
Oznacza to, że uzyskanie przez osobę niepełnosprawną zaświadczenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji (…) wyłącza w całości przepisy art. 15 w/w ustawy, w związku z czym osoba niepełnosprawna, w zakresie czasu pracy, traktowana jest jak pracownik pełnosprawny i w stosunku do niej mają zastosowanie przede wszystkim przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 z późn. zm.).
Obowiązujące przepisy nie określają wzoru ani treści zaświadczenia wydawanego na podstawie art. 16 ustawy o rehabilitacji (…). O treści tego zaświadczenia decyduje więc lekarz medycyny pracy, a w przypadku jego braku lekarz sprawujący opiekę nad daną osobą. W związku z tym, jeżeli z treści zaświadczenia posiadanego przez pracownika niepełnosprawnego wynika, że wyłączona została tylko część przepisów art. 15 ustawy o rehabilitacji (…), należy uznać takie zaświadczenie za wiążące, zgodnie z jego treścią – Biuro Ministra i Komunikacji Społecznej, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej”.
Z poważaniem,
Grzegorz Jaroszczyk, prawnik