Świadczenie pielęgnacyjne a renta socjalna
Pobieram rentę socjalną w stopniu umiarkowanym i opiekuję się synem niepełnosprawnym, czy w związku z tym mam prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na syna?
Szanowna Pani,
zgodnie z 17 ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych - świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:
- osoba sprawująca opiekę:
a) ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym,
b) ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.
Wprost z przepisu wynika, iż ustalenie prawa do renty socjalnej jest negatywną przesłanką otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego. Warto jednak dodać, iż pojawiają się orzeczenia sądów administracyjnych, które uznają, iż powinno się wypłacać opiekunom albo różnice świadczenia pielęgnacyjnego (1830 zł) i emerytury/renty albo emeryt/rencista powinien móc wybrać świadczenie dla niego bardziej korzystne.
Jako przykład tych pierwszych orzeczeń warto wskazać:
Wyrok NSA z dnia 30 kwietnia 2020 r. (sygn. akt I OSK 1546/19 w którym stwierdzono, iż „Wykładnia art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r. winna uwzględniać także kontekst historyczny pojawienia się tego przepisu w systemie prawa, który przesądza o konieczności zastosowania reguł wykładni systemowej i funkcjonalnej. Odczytanie znaczenia tego przepisu w obecnych realiach - jako pozbawiającego w całości świadczenia pielęgnacyjnego także opiekuna otrzymującego świadczenie znacznie niższe, pozostaje w sprzeczności z wynikami takiej wykładni”.
Wyrok NSA z 8 stycznia 2020 (sygn. akt I OSK 2392/19) w który stwierdzono, iż „Narusza fundamenty aksjologiczne wyrażone w zasadach Konstytucji RP taka wykładnia art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r., która pozbawia w całości prawa do świadczenia pielęgnacyjnego osoby mające ustalone prawo do emerytury (renty) w wysokości niższej niż to świadczenie”.
Warto pamiętać, iż wyroki zapadły w indywidualnych sprawach.
Z poważaniem,
Grzegorz Jaroszczyk, prawnik