Jak odwołać darowiznę?

Jakie są podstawy, abym mogła odwołać darowiznę mieszkania, nie pomogą mi w niczym, jestem niepełnosprawna, odwołałam u notariusza, ale obdarowany nie przyjmuje do wiadomości, w sądzie sprawa toczy się już 3 lata.

 Szanowna Pani,

ustawodawca dopuszcza odwołanie darowizny w wyjątkowych sytuacjach. Można odwołać wykonaną już umowę darowizny, jeśli zachowanie obdarowanego jest rażąco niewdzięczne, a więc jeśli uporczywie narusza on normy etyczne.
Bez cienia wątpliwości, jako rażącą niewdzięczność należy kwalifikować popełnienie przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu darczyńcy, jak również popełnienie przestępstw o charakterze majątkowym. W tym wypadku nie było takich działań ze strony obdarowanego. Uzasadniać odwołanie darowizny może również postępowanie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego w stosunku do darczyńcy. Zatem, uporczywe nierealizowanie obowiązków rodzinnych, brak pomocy w chorobie, zaniedbanie osoby niepełnosprawnej, starszej może być uznane za rażącą niewdzięczność. Trzeba pamiętać, iż na gruncie prawa polskiego mowa jest o rażącej niewdzięczności, zatem wymagane jest, aby postępowanie obdarowanego było nie tylko niewdzięczne, lecz także rażące.

Co to oznacza w praktyce?

Pociąga to za sobą sytuację, w której postępowanie obdarowanego musi mieć charakter świadomy, często uporczywy i odpowiednio silny ciężar gatunkowy. Z orzecznictwa sądowego wynika, że pod pojęcie rażącej niewdzięczności podpada zachowanie obdarowanego polegające zarówno na działaniu, jak i zaniechaniu (nieczynieniu). W Pani przypadku to musiałaby być ciągła odmowa pomocy w bardzo trudnych dla Pani sytuacjach, a nie np. kilkukrotny brak zrobienia zakupów. Sprawy tego typu nie są łatwe do rozstrzygnięcia w sali sądowej, często także z powodu, że dzieją się w czterech ścianach, bez świadków, pomiędzy uczestnikami sporu, słowo przeciwko słowu. Warto zadbać o udokumentowanie rażącej niewdzięczności. 
 

Z poważaniem,

Anita Siemaszko, prawnik