Komornik zgodnie z prawem może zająć sprzęt rehabilitacyjny

Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem, komornik w wyniku postępowania egzekucyjnego może zająć należący do osoby z niepełnosprawnością sprzęt rehabilitacyjny, konieczny do jej codziennego funkcjonowania.

- Ograniczenia w zakresie przedmiotów niepodlegających egzekucji reguluje Kodeks postępowania cywilnego w artykule 829. Na dziś nie jest tam wymieniony sprzęt rehabilitacyjny – mówi Michał Lewandowski z biura prasowego Krajowej Rady Komorniczej.

W czerwcu media obiegła informacja o egzekucji komorniczej wykonanej na małżeństwie dwojga osób z niepełnosprawnością, zadłużonych wskutek leczenia na kwotę 3 tys. zł za olej opałowy. W efekcie postępowania komornik zajął wysokiej rozdzielczości monitor wraz z powiększalnikiem, dzięki któremu niewidoma kobieta mogła czytać i pisać. Sprzęt dofinansowany był w 90 proc. z PFRON. Tylko dzięki dobrej woli wierzyciela, który wystąpił z wnioskiem do komornika o umorzenie postępowania w zakresie zajęcia sprzętu rehabilitacyjnego, sprzęt wrócił do właścicielki.

Pod wpływem tego wydarzenia Helsińska Fundacja Praw Człowieka (HFPC) w wystąpieniu do ministra sprawiedliwości zwraca uwagę na to, że przepisy, które pozwalają na takie sytuacje, nie są zgodne z Europejską Konwencją Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz Rekomendacją Rady Europy dotyczącą postępowania egzekucyjnego.
„W Rekomendacji zaleca się, aby podczas egzekucji dokonać odpowiedniego wyważenia interesów wierzyciela i dłużnika, a zatem w poszanowaniu prawa do rzetelnego procesu, prawa do sądu oraz prawa do prywatności i życia rodzinnego” – pisze HFPC.

„Dokument ten wyraźnie wskazuje również, że zasoby związane z podstawowymi potrzebami medycznymi powinny być chronione przed egzekucją” – podkreśla Michał Chylak z HFPC.

Niezgodność z Konwencją

Fundacja zwraca też uwagę, że obecne przepisy w tym obszarze nie są zgodne z Konwencją ONZ o prawach osób niepełnosprawnych i wskazują na dyskryminację osób z niepełnosprawnością. „Uregulowania umożliwiające w toku egzekucji pozbawianie osób niepełnosprawnych sprzętu rehabilitacyjnego mają charakter dyskryminujący, gdyż dla osób niepełnosprawnych ma on funkcję szczególną – jest surogatem niefunkcjonującego prawidłowo organu” – akcentuje HFPC.

Krajowa Rada Komornicza podjęła już działania w tym zakresie. – W trosce o poprawę jakości przepisów regulujących postępowanie egzekucyjne, analizowaliśmy możliwość ograniczenia egzekucji ze sprzętu rehabilitacyjnego dofinansowanego z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. W zeszłym miesiącu odbyło się spotkanie Prezesa Krajowej Rady Komorniczej Rafała Fronczka z posłem Arturem Duninem, który przygotowuje projekt zmian w tym zakresie. W najbliższych dniach należy spodziewać się projektu nowelizacji przepisów – informuje Lewandowski.

HFPC zwraca też uwagę na to, że w obecnym stanie prawnym swojej roli nie spełnia skarga na czynności komornika, gdyż sądom rozpatrującym skargi nie przyznano kompetencji do zbadania proporcjonalności działań komornika i dokonywania wyważenia interesów stron.