Czerwiec 2007 - zmiany w ustawie o rehabilitacji (...)

"Ustawa z dnia 15 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw" przyniosła szereg zmian, które mogą mieć wpływ na sytuację osób niepełnosprawnych.

Poniżej staramy się przedstawić podstawowe informacje o tym, jakie zmiany wprowadza ustawa.

Zmiany w zatrudnieniu

1.  Najpierw zapłata składek, potem ich zwrot
Od 1 stycznia 2008 r. firmy zatrudniające niepełnosprawnych pracowników i chałupników będą musiały najpierw zapłacić za nich składki na ubezpieczenia społeczne, a potem uzyskają ich zwrot. Od tego dnia obowiązujące teraz zwolnienie z opłacania tych składek zastąpi system ich refundacji z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).
Pracodawcy będą musieli wysyłać co miesiąc do funduszu informacje o podstawach wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ich kwotach, zatrudnieniu i stopniach niepełnosprawności zatrudnionych. Będą także zobowiązani wysłać wniosek o wypłatę refundacji składek za dany miesiąc .
Fundusz zwróci im opłacone składki (na opisanych zasadach) na ich rachunki bankowe w ciągu siedmiu dni od otrzymania wniosku. Refundacje te nadal będą stanowić pomoc publiczną w ramach wyłączeń grupowych, określoną w unijnym rozporządzeniu 2204/2002 (Dz Urz WE L 337 z 13 grudnia 2002 r.).

2. Kara za zaległości
Przedsiębiorca mający zaległości wobec funduszu przekraczające 100 zł zostanie ukarany. Prezes PFRON wyda decyzję o wstrzymaniu mu refundacji składek aż do czasu uregulowania długu. Jeśli pracodawca nie spłaci zaległości do końca stycznia następnego roku, prezes funduszu odmówi wypłaty refundacji za czas, kiedy wypłata była wstrzymana.

3. Kontrola
Prezes funduszu zyska w przyszłym roku możliwość kontroli podmiotów korzystających z refundacji. Dziś ta kontrola jest problematyczna.

4. Kto, komu, i na jakich zasadach zwraca składki?

Pracodawcy zatrudniający mniej niż 25 pracowników
Dziś składki za pracowników ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności dofinansowują częściowo PFRON, a częściowo budżet państwa. Obowiązujące od przyszłego roku refundacje będą tej samej wysokości, ale pracodawca dostanie je w całości od PFRON.

Pracodawcy zatrudniający powyżej 25 pracowników
Wysokość ulgi w opłacaniu składek przez pracodawców, zatrudniających przynajmniej 25 osób (w przeliczeniu na pełne etaty), w tym minimum 6% niepełnosprawnych, nie zmieni się.

Dziś wygląda to tak:
- całą składkę emerytalną finansuje PFRON - za osoby ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności,
- składkę wypadkową - za osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności.

Od 1 stycznia przyszłego roku nadal taki system pozostanie, z tym że będą to refundacje.

Zakłady pracy chronionej i aktywności zawodowej

Zakłady pracy chronionej i zakłady aktywności korzystają z ulgi w opłacaniu składek za wszystkich niepełnosprawnych pracowników i chałupników bez względu na stopień niepełnosprawności. Połowę składki emerytalnej należną od pracownika i składkę chorobową pokrywa PFRON, a połowę składki emerytalnej i rentowych należnych od firmy oraz składkę wypadkową - budżet państwa.
W 2008 r. wysokość wsparcia się nie zmieni, ale całość preferencyjnych składek pokryje PFRON. Zakłady będą musiały najpierw je zapłacić, a potem dostaną ich zwrot.
Zatrudniający niepełnosprawnych musi się rozliczyć ze środków uzyskanych w ramach refundacji składek ZUS za dany rok do 15 lutego roku następnego. Po upływie roku pobierania refundacji wolno wystąpić o przedłużenie zwrotu składek na kolejne roczne okresy.

5. Ulgi dla tworzących nowe stanowisko pracy

Gdy zatrudnisz niepełnosprawnego bezrobotnego lub poszukującego pracy, możesz liczyć na zwrot kosztów utworzenia dla niego stanowiska pracy. Skorzystać z tej ulgi mogą także jednostki budżetowe.
To nowa forma wsparcia, z której pracodawca może skorzystać w ramach pomocy de minimis. Warunek: musi utrzymać to stanowisko pracy przez co najmniej trzy lata. Zmiana ta wejdzie w życie 30 lipca 2007 r. (po 30 dniach od ogłoszenia noweli w Dzienniku Ustaw).

Ile można dostać?
Koszty poniesione na wyposażenie stanowiska pracy nowo zatrudnionego niepełnosprawnego refunduje starosta, a gdy on sam jest pracodawcą - prezes PFRON. Refundacja nie może być jednak wyższa niż 15-krotność przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na jedno tworzone stanowisko pracy (w pierwszym kwartale 2007 r. wynosiło ono 2709,14 zł), czyli ok. 40 000 zł.
Jako że refundacja jest pomocą de minimis (rozporządzenie Komisji Europejskiej 1998/2006), jej wielkość zależy od tego, jak wysoką pomoc w jej ramach pracodawca dotychczas otrzymał. Nie może to być więcej niż 200.000 € w ciągu bieżącego roku i dwóch lat poprzednich. Jeśli prowadzi działalność w sektorze transportu, pułap jest o połowę niższy (100.000 €), ale w ramach tworzenia stanowiska nie może kupić samochodów.

Uwaga! Pracodawca nie otrzyma zwrotu kosztów poniesionych przed zawarciem umowy o refundację.

Zwrot kosztów jednostkom budżetowym nastąpi na rachunek dochodów własnych (określony art. 22 ust. 1 Ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych). Jednak, aby uzyskać wsparcie, pracodawca musi utworzyć stanowisko pracy z pieniędzy zgromadzonych wcześniej na tym rachunku.

Pracodawca , który nie dotrzyma warunków nie dostanie zwrotu
Pracodawca będzie musiał zwrócić otrzymane pieniądze, jeśli będzie zatrudniał pracownika niepełnosprawnego krócej niż 36 miesięcy i nie zatrudni zamiast niego innego niepełnosprawnego zarejestrowanego w PUP w ciągu trzech miesięcy od rozstania z poprzednim.
Za każdy miesiąc brakujący do trzyletniego zatrudnienia pracownika będzie musiał oddać 1/36 otrzymanych pieniędzy. Zwrot nie może być jednak mniejszy niż 1/6 otrzymanej refundacji.
Pracodawca nie będzie musiał zwracać pieniędzy, jeżeli w ciągu trzech miesięcy od rozwiązania umowy o pracę z osobą, dla której utworzył stanowisko pracy, zatrudni innego niepełnosprawnego zarejestrowanego w urzędzie pracy. Czas trwania umowy przedłuża się wtedy o okres, w którym stanowisko było puste.

6. Zmiany w dofinansowywaniu wynagrodzeń

Koniec dofinansowania emerytów
Od 1 stycznia 2008 r. pracodawcy zatrudniający pracowników niepełnosprawnych będą mogli ubiegać się o dofinansowanie wynagrodzeń w ramach pomocy publicznej tylko na tych pracowników, którzy nie są emerytami. Jeszcze do końca roku dofinansowanie przysługuje na tych, którzy nie osiągnęli powszechnego wieku emerytalnego (60 lat kobieta i 65 mężczyzna). Spoza zakresu pomocy zostaną wyłączeni zatem ci, którzy są wcześniejszymi emerytami.

Dofinansowanie co miesiąc
Obecnie wniosek o dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych pracodawcy składają co dwa miesiące i obejmuje on koszty z dwóch miesięcy wstecz. Po zmianach taki wniosek pracodawcy będą składać co miesiąc, a to oznacza, że co miesiąc będą otrzymywać pieniądze na wynagrodzenia niepełnosprawnych.

7. Ulga za zatrudnienie bezrobotnego lub poszukującego pracy niepełnosprawnego

Zatrudniając przez co najmniej rok niepełnosprawnego pracownika, można dostać zwrot większości kosztów jego płacy.
To nowa forma pomocy udzielana w ramach wyłączeń grupowych, jako pomoc na zatrudnianie wynikająca z rozporządzenia Komisji Europejskiej 2204/2002 r. Zmiana ta (art. 26f ustawy) wejdzie w życie 30 lipca 2007 r. (po30 dniach od ogłoszenia noweli w Dzienniku Ustaw). Refundacja będzie przysługiwać na pracownika niepełnosprawnego, zarejestrowanego w urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący pracy, niepozostający w zatrudnieniu.

Zwrotu zapłaconego niepełnosprawnemu pracownikowi wynagrodzenia brutto i składek ZUS od niego należnych udzieli starosta. Przez pierwszy rok zatrudnienia nowego niepełnosprawnego pracownika będzie można otrzymać zwrot 60% jego wynagrodzenia brutto, oraz 60% zapłaconych od niego składek.

Dodatkowo, firma będzie mogła skorzystać z dofinansowania jego wynagrodzenia (SOD). Ogółem wartość pomocy nie może łącznie przekroczyć100% kosztów płacy tego pracownika.

Pracodawca korzystając z refundacji i SOD, nie może uzyskać w ciągu trzech lat więcej niż 15 mln.€ pomocy na wszystkich pracowników.
Refundacji nie podlegają koszty (wypłacone wynagrodzenie i składki) poniesione przed podpisaniem umowy z powiatem. Pamiętać więc należy o właściwej kolejności: najpierw umowa, potem refundacja.

Kiedy trzeba oddać?
Jeśli pracodawca zwolni pracownika, do którego wynagrodzenia dostawał dopłatę, będzie musiał zwrócić wszystkie pieniądze, jakie otrzymał od starosty, chyba że:
a) zwolnienie miało charakter dyscyplinarny - czyli na podstawie art.52 Kodeksu Pracy (pracownik rażąco naruszył obowiązki pracownicze, popełnił przestępstwo albo utracił z własnej winy kwalifikacje niezbędne do wykonywania tej pracy)
b) pracownik wypowiedział umowę o pracę
c) umowa wygasła (pracownik zmarł)

8. Zmiany w ZFRON ( Zakładowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych)

Już wkrótce zakłady pracy chronionej będą przekazywać środki na zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych w ciągu 7 dni od uzyskania korzyści, np. ulgi podatkowej
Dziś jeszcze wpłacają je do 20. dnia następnego miesiąca po dostaniu środków. Zmiana ta zacznie obowiązywać 30 lipca 2007 r. (po 30 dniach od ogłoszenia noweli w Dzienniku Ustaw)

9. Zmiany w szkoleniach

Więcej kosztów do odliczeń
Obecnie firmy, bez względu na ich status, dostają ze środków PFRON zwrot do 75% kosztów tych szkoleń, ale nie więcej niż 2-krotność przeciętnej miesięcznej płacy na osobę. Dodatkowo, osobę przeszkoloną muszą angażować przez co najmniej dwa lata po zakończeniu szkolenia, na stanowisku zgodnym z kierunkiem szkolenia, ale innym niż dotychczasowe. Od 30 lipca 2007 r. (zmiana ta wchodzi w życie po 30 dniach od ogłoszenia noweli w Dzienniku Ustaw) mogą liczyć na 90% poniesionych kosztów szkolenia zatrudnianych osób niepełnosprawnych, ale nie więcej niż 2-krotność przeciętnego wynagrodzenia na osobę. Zwrot kosztów nie będzie zależał od dalszego zatrudniania niepełnosprawnego. Tak wynika ze znowelizowanego art. 41 ustawy.

Autor: Anita Siemaszko 

***

Artykuł powstał w ramach projektu "Integracja - Praca. Wydawnicza kampania informacyjno-promocyjna"
współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich.

***

Orzekanie do celów pozarentowych

Nowelizacja ustawy zakłada, że osoba ubiegająca się o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności może zostać skierowana na specjalistyczne badania (w tym psychologiczne) do Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności.

Zostanie ona poddana badaniom na podstawie skierowania wystawionego odpowiednio: przez lekarzy bądź psychologów - członków zespołów orzekających.

Wyniki badań są przedstawiane w formie pisemnej na formularzu badania, do którego dołącza się wydruki komputerowe lub wykonane zdjęcia.

Formularz badania zawiera następujące dane:
1. numer ewidencyjny badania
2. nazwę wojewódzkiego zespołu, w którym badanie zostało wykonane
3. imię (imiona) i nazwisko osoby badanej
4. numer ewidencyjny PESEL, lub cechy dokumentu potwierdzającego obywatelstwo (w przypadku cudzoziemca nieposiadającego numeru PESEL)
5. datę urodzenia
6. miejsce zameldowania albo pobytu
7. datę wykonania badania
8. wynik badania wraz z opisem
9. informację o załącznikach
10. podpis i pieczątkę odpowiednio: lekarza lub psychologa wykonującego badanie

W ciągu 3 dni wyniki badań wysyłane są do tego zespołu orzekającego, którego lekarz lub psycholog wystawił skierowanie. Drugi egzemplarz wyników przechowywany jest w wojewódzkim zespole, prowadzącym rejestr badań. Na wniosek osoby badanej lub jej przedstawiciela ustawowego wydaje się kopie wyników badań.

Zakres wykonywanych badań, tryb i warunki kierowania na nie, warunki organizacyjne ich wykonywania i warunki techniczne pomieszczeń, w których te badania są wykonywane, zostaną uściślone w rozporządzeniach.
Przepis wchodzi w życie 30 lipca 2007 r.

Możliwość orzekania dla posiadających inne orzeczenia

Aby osoba niepełnosprawna mogła korzystać z przysługujących jej ulg i uprawnień musi mieć prawnie orzeczony stopień niepełnosprawności lub niezdolność do pracy.

Obecnie obowiązują dwa rodzaje orzecznictwa, regulowane dwiema różnymi ustawami i prowadzone przez dwie różne instytucje:

1. Orzecznictwo do celów rentowych, które prowadzą lekarze orzecznicy ZUS, oraz komisje lekarskie ZUS.
Szczególnymi grupami, wyłączonymi spod orzecznictwa ZUS, są rolnicy i ich rodziny, podlegający lekarzom rzeczoznawcom i komisjom lekarskim Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS), a także tzw. służby mundurowe (policjanci, żołnierze, celnicy) i ich rodziny, podlegające komisjom lekarskim MON lub MSWiA.
2. Orzecznictwo do celów pozarentowych - prowadzone przez powiatowe lub miejskie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności.
Dobrze, żeby osoba niepełnosprawna posiadała oba rodzaje orzeczeń, ponieważ orzeczenie wydane przez ZUS określa zdolność osoby niepełnosprawnej do podjęcia pracy, natomiast orzeczenie powiatowego zespołu nie ma takiej mocy prawnej.

Na podstawie orzeczenia zespołu powiatowego osoba niepełnosprawna może korzystać z ulg i uprawnień pozarentowych, umożliwiających jej otrzymanie różnych dodatkowych świadczeń.

Osoby posiadające: orzeczenie o zaliczeniu do jednej z grup inwalidzkich (I, II, III), orzeczenie o niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, lub orzeczenie wydane przez lekarza orzecznika ZUS, mogą złożyć wniosek o ustalenie stopnia niepełnosprawności i określenie wskazań korzystania z ulg i uprawnień.

Wniosek taki składa się do powiatowego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności. Dzięki temu:

1. orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji jest traktowane na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2. orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy jest traktowane na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
3. orzeczenie o częściowej niezdolności do pracy oraz celowości przekwalifikowania jest traktowane na równi z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności

Chcąc uzyskać orzeczenie o stopniu niepełnosprawności osoba zainteresowana przedstawia komisji dokumenty potwierdzające jej niezdolność do pracy, a także inne orzeczenia które posiada. Należy pamiętać, że od orzeczenia o stopniu niepełnosprawności wydanego na podstawie innych orzeczeń, zainteresowanemu nie przysługuje odwołanie.
Przepis wchodzi w życie 30 lipca 2007 r.

Elektroniczny Krajowy System Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności

Stworzony zostanie Elektroniczny Krajowy System Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności. W systemie oprócz danych dotyczących funkcjonowania powiatowych i wojewódzkich zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności znajdą się też m.in. dane osób, które złożyły wniosek o ustalenie niepełnosprawności albo o ustalenie stopnia niepełnoprawności, i przedstawicieli ustawowych tych osób.

Dane gromadzone w systemie dotyczące wyżej wymienionych osób obejmują:
• imię (imiona) i nazwisko
• datę i miejsce urodzenia
• płeć
• adres miejsca zameldowania
• adres miejsca pobytu
• cechy dokumentów tożsamości: rodzaj dokumentu, numer i serię dokumentu
• numer ewidencyjny PESEL lub obywatelstwo - w przypadku cudzoziemca nieposiadającego numeru PESEL
• dane dotyczące wykształcenia i zawodu osób, które złożyły wniosek
• dane dotyczące daty i rodzaju wydanego orzeczenia, symbolu przyczyny niepełnosprawności, daty powstania niepełnosprawności lub  stopnia niepełnosprawności, okresu, na jaki zostało wydane orzeczenie, wskazań zawartych w orzeczeniu

Administratorami danych zawartych w systemie są odpowiednio powiatowe i wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności oraz Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.

Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi w drodze rozporządzenia szczegółowe warunki, w tym techniczne i organizacyjne, sposób, oraz tryb gromadzenia i usuwania danych z systemu, mając na względzie ich zabezpieczenie przed dostępem lub wykorzystywaniem przez osoby nieuprawnione.
Przepis wchodzi w życie od 1 stycznia 2007 r.

Warsztaty Terapii Zajęciowej

Warsztaty Terapii Zajęciowej to placówki stwarzające osobom niepełnosprawnym niezdolnym do podjęcia pracy możliwość przywracania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia. Nowelizacja Ustawy wprowadza konieczność kontroli ich działalności przez Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie.

Kontrola ta powinna być przeprowadzana co najmniej raz w roku. Każda fundacja, stowarzyszenie lub inny podmiot zamierzający zorganizować lub już prowadzący warsztat terapii zajęciowej będzie przyjmować i zatwierdzać zgłoszenia chętnych do uczestnictwa w warsztacie w uzgodnieniu z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie.
Przepis będzie obowiązywał od 30 lipca 2007 r.

Dotacja na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej

Osoba niepełnosprawna może prowadzić działalność gospodarczą na własny rachunek. Zgodnie z nowelizacją, będzie mogła otrzymać jednorazową dotację na rozpoczęcie tej działalności. Wysokość dotacji nie może przekroczyć kwoty, równej 15-krotności przeciętnego wynagrodzenia. 

Prowadzona działalność gospodarcza może mieć charakter:
- wytwórczy, budowlany, handlowy i usługowy
- rolniczy
- polegający na prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej
- nowością jest możliwość przeznaczenia dotacji na wniesienie wkładu własnego do spółdzielni socjalnej

Aby osoba niepełnosprawna mogła skorzystać z dotacji powinna być zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna bądź poszukująca pracy, niepozostająca w zatrudnieniu (czyli pobierająca np. rentę socjalną bądź rentę z tytułu niezdolności do pracy).

Wniosek o przyznanie pomocy osoba niepełnosprawna składa w wyznaczonej przez starostę jednostce organizacyjnej:
- Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie
- Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej
- Powiatowym Urzędzie Pracy
- Starostwie Powiatowym

Jeśli osoba niepełnosprawna nie dotrzyma umowy podpisanej ze starostą, to jest zobowiązana do zwrotu dotacji wraz z odsetkami jeżeli wina za niedotrzymanie umowy leży po jej stronie.

Dotację można otrzymać tylko raz, pod warunkiem, że nie korzysta się z innej pomocy oferowanej przez Fundusz Pracy.

Natomiast jeśli osoba niepełnosprawna prowadzi już własną firmę, może otrzymać ze środków PFRON dofinansowanie do wysokości 50% oprocentowania kredytu bankowego, zaciągniętego na kontynuowanie tej działalności. Tak jak w przypadku dotacji tak i tutaj umowę podpisujemy ze starostą.

Zarówno dotacja jak i dofinansowanie do wysokości 50% oprocentowania kredytu bankowego udzielane jest w ramach pomocy de minimis.

Kolejną zmianą jest możliwość zlecania zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych fundacjom i organizacjom pozarządowym przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Zadania te mogą być również zlecane przez samorządy wojewódzkie lub powiatowe, zaś środki na ich realizację również będą pochodzić z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Zasadniczo, zlecanie zadań będzie się odbywało na zasadzie wspierania bądź powierzania zadań w formie otwartych konkursów ofert. Rodzaje zadań zlecanych organizacjom pozarządowym oraz fundacjom zostaną określone w rozporządzeniu, które będzie wydane w terminie późniejszym.
Unormowania te zaczną obowiązywać od 30 lipca 2007 r.

Turnusy rehabilitacyjne

Nowelizacja wprowadziła zmiany odnośnie obliczania dochodów, które są uwzględniane przy ustalaniu prawa do ubiegania się o dofinansowanie uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym. 
Od 30 lipca 2007 roku będzie brany pod uwagę przeciętny miesięczny dochód, w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych, podzielony przez liczbę osób we wspólnym gospodarstwie domowym, obliczony za kwartał poprzedzający miesiąc złożenia wniosku.
Dotychczas brano pod uwagę dochód za rok podatkowy poprzedzający rok, w którym składany był wniosek. Dochód obliczany był w rozumieniu przepisów o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych.

Transport dzieci i młodzieży do szkół

Duże zmiany zaszły w przepisach Ustawy o systemie oświaty, regulujących kwestię dowozu do szkół dzieci niepełnosprawnych. Dotychczas ustawa nakładała na gminę obowiązek dowozu dzieci tylko do szkół podstawowych i gimnazjów.

Nowelizacja rozszerzyła obowiązki gminy także na dowóz dzieci do najbliższej szkoły ponadgimnazjalnej. Dotyczy to tylko uczniów z niepełnosprawnością ruchową, oraz upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym, nie dłużej jednak, niż do ukończenia przez nich 21. roku życia.

Dodatkowo, gmina będzie miała obowiązek zapewnić bezpłatny transport oraz opiekę na czas przejazdu, dzieciom i młodzieży upośledzonej umysłowo w stopniu głębokim, na zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze do ośrodka, umożliwiającego realizację obowiązku szkolnego. Bezpłatny transport i opieka przysługują osobom niepełnosprawnym nie dłużej, niż do ukończenia przez nie 25. roku życia.

W przypadku gdy dowóz do szkoły lub ośrodka zapewniają rodzice, otrzymają oni zwrot kosztów na zasadach określonych w umowie, zawartej między wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta), a rodzicami.
Przepis wchodzi w życie 1 września 2007 roku.

Autorzy: Justyna Cuże, Wojciech Piętka, Halina Lech, Iwona Mianowska