NIK: Gminy zaniżają dotacje dla przedszkoli

Najwyższa Izba Kontroli (NIK) sprawdziła kwestię finansowania przedszkoli przez gminy. Okazało się, że 95 proc. ze sprawdzonych placówek, dzieląc pieniądze pomiędzy przedszkola niepubliczne, wyłączała z podstawy obliczenia m.in. wydatki na działalność przedszkoli z oddziałami specjalnymi lub integracyjnymi. W efekcie przedszkola niepubliczne otrzymały dotacje zaniżone.

Przyczyną tej sytuacji, jak informuje NIK w raporcie pokontrolnym, jest to, że samorządy uznawały, iż przedszkola niepubliczne najczęściej nie prowadzą takich oddziałów, a więc nie ponoszą wydatków z tego tytułu.

– Nie wiemy oficjalnie, o ile mniej dotacji wypłacał nam urząd miasta – mówi Danuta Wiercioch, dyrektorka przedszkola niepublicznego „Danapis” w Nowym Sączu. - Nasz pełnomocnik zwrócił się pisemnie o udostępnienie nam raportu NIK do prezydent miasta. Czekamy na odpowiedź, bo nie jest on nigdzie opublikowany i dla nas dostępny. Od co najmniej dwóch lat domagamy się jawności wyliczeń wysokości należnej dotacji, ale jak dotąd jest to owiane tajemnicą urzędników.

Ugoda lub sąd

W takiej samej sytuacji znalazły się wszystkie placówki niepubliczne w tym mieście.

- Jeżeli miasto nie wyjdzie z propozycją ugodową, będę domagała się zwrotu należnych mi środków drogą sądową – dodaje Danuta Wiercioch.

W jej przedszkolu nie ma oddziałów integracyjnych. Jednak nieprawidłowości w przekazanej dotacji przedszkolom niepublicznym, do których uczęszczały dzieci z niepełnosprawnością, stwierdzono w urzędach trzech innych miast.

- W Gorlicach w latach 2011-2012 wysokość dotacji dla niepublicznego przedszkola specjalnego na dzieci niepełnosprawnych została zaniżona łącznie o 76 tys. zł. W 2011 r. (od września do grudnia) została udzielona na pięciu zamiast na sześciu uczniów niepełnosprawnych, a w 2012 r. (od września do grudnia) na sześciu zamiast na dziesięciu z nich – mówi Ewa Jasiurska-Kluczek, doradca prawny w gdańskiej Delegaturze NIK.

Z wyjaśnień przekazanych przez burmistrza wynika, że w latach 2011-2012 dotacja dla przedszkola specjalnego udzielana była na planowaną, a nie faktyczną liczbę uczniów uczęszczających do placówki w poszczególnych miesiącach. Przekazywano dotację do wysokości subwencji, jaką miasto otrzymało w danym roku budżetowym, a nie do wysokości dotacji, jaka przysługiwała na jednego ucznia niepełnosprawnego uczęszczającego do przedszkola.

W Sopocie wysokość udzielonych dotacji na uczniów z niepełnosprawnością z przedszkoli niepublicznych, w przeliczeniu na jednego ucznia, była niższa o 21,2 tys. zł od kwoty przewidzianej na takiego ucznia w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez miasto. W Tczewie zaś wysokość tej dotacji była niższa łącznie o 300 zł od kwoty przewidzianej na ucznia z niepełnosprawnością w przedszkolu i oddziale przedszkolnym.

NIK proponuje zmianę przepisów

W wyniku kontroli NIK przygotowała wniosek, proponując zmianę przepisów – przy obliczaniu wysokości dotacji dla przedszkoli niepublicznych, do których nie uczęszczają dzieci z niepełnosprawnością, nie należałoby uwzględniać wydatków bieżących związanych z opieką nad dziećmi niepełnosprawnymi w przedszkolach publicznych z oddziałami integracyjnymi i w przedszkolach specjalnych.

- Kontrola nie dotyczyła bezpośredniego wpływu stwierdzonego sposobu finansowania przedszkoli niepublicznych, prowadzących oddziały integracyjne, na funkcjonowanie tych placówek, w tym na zajęcia rehabilitacyjne, zatem brak ustaleń w tym względzie - zaznacza Ewa Jasiurska-Kluczek.

Na problem z podziałem środków w ramach subwencji oświatowej dla dzieci z niepełnosprawnością zwracał ostatnio uwagę Rzecznik Praw Dziecka w swoim wystąpieniu w Senacie. Większą kontrolę subwencji oświatowej zapowiedziała także wiceminister pracy Elżbieta Seredyn na posiedzeniu wznowionych po wakacjach obrad zespołów w ramach tzw. okrągłego stołu ds. osób z niepełnosprawnością.