NIK sprawdził realizację programu "Wyprawka szkolna"

Niewystarczający sposób przekazywania informacji m.in. rodzicom dzieci z niepełnosprawnością, nadmierny formalizm czy krótkie terminy wnioskowania – to niektóre z przyczyn niskiego poziomu realizacji rządowego programu „Wyprawka szkolna” w dwóch poprzednich latach.

Najwyższa Izba Kontroli (NIK) sprawdziła sposób realizacji programu „Wyprawka szkolna” w województwie świętokrzyskim w latach 2012 i 2013. W sześciu skontrolowanych placówkach stwierdzono nieprawidłowości w wykorzystaniu części dotacji z programu „Wyprawka szkolna” – niezgodnie z przeznaczeniem wydatkowano tam od 0,8 proc. do 5 proc. środków. Nieprawidłowości dotyczyły m.in. niezgodnego z przepisami zakwalifikowania do programu uczniów z niepełnosprawnością, w tym słabosłyszących.

- Choć wsparcia udzielono niemal wszystkim rodzinom, które złożyły wnioski o pomoc, to niestety blisko połowa pieniędzy zaplanowanych na dofinansowanie zakupu podręczników i materiałów dydaktycznych pozostała niewykorzystana – mówi Paweł Biedziak, rzecznik NIK.

Zaznacza, że w programie zbyt zawężano krąg uprawnionych, a gminy i szkoły nieskutecznie informowały o możliwości uzyskania wsparcia oraz nadmiernie biurokratyzowały proces ubiegania się o nie.

Błędne informacje

W raporcie pokontrolnym NIK zaznaczono, że w sprawozdaniu MEN za 2013 r. podano błędne informacje o średnim udziale uczniów z niepełnosprawnością w programie – zgodnie z nim dofinansowanie otrzymało o 93 proc. więcej uczniów niesłyszących niż podawana  przez MEN ogólna liczba tych właśnie uczniów i wskaźniki te nie były do czasu kontroli zauważone.

Według wyjaśnienia MEN prawdopodobnie w szkołach błędnie zakwalifikowano uczniów z niedosłuchem różnego stopnia jako niesłyszących – uprawnionych do pomocy w ramach programu.

Wsparcie dla kolejnych uczniów

NIK zauważyła, że w dwóch ostatnich latach wprowadzono zmiany w programie „Wyprawka szkolna”, które wpłynęły na poprawę jego skuteczności. Korzystne było włączenie do programu na rok 2013 r. uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu znacznym i umiarkowanym oraz korzystanie przez nich ze zróżnicowanej kwoty dofinansowania do wybranego rodzaju podręcznika oraz dofinansowanie także do materiałów dydaktycznych. Wcześniej programem nie byli objęci uczniowie słabosłyszący, z niepełnosprawnością ruchową, w tym afazją, czy autystycy oraz osoby z zespołem Aspergera. Grupy te zostały włączone do programu na 2014 r., o czym pisaliśmy tutaj.

Zgodnie z założeniami MEN, pomoc w ramach programu w 2012 r. mogło uzyskać ponad 77 tys. uczniów z niepełnosprawnością, a rok później – ponad 85 tys. W pełni środki przekazane w ramach programu wykorzystało tylko 40 proc. gmin z województwa świętokrzyskiego. W skali kraju w latach 2012–2013 udzielono pomocy odpowiednio 57 proc. i 77 proc. uczniów z niepełnosprawnością uprawnionych do pomocy.

Założeniem programu „Wyprawka szkolna” jest wsparcie uczniów w rozpoczęciu edukacji oraz pomoc rodzinom w trudniejszej sytuacji materialnej w zakupie podręczników i pomocy dydaktycznych. Rządowy program realizowany jest od 2002 r.

Więcej o wynikach kontroli NIK tutaj.