Podpisuj z głową!

Co roku wiele osób traci oszczędności, a nawet dorobek życia, korzystając z usług instytucji finansowych niepodlegających nadzorowi państwa. Tymczasem wszyscy powinniśmy zdawać sobie sprawę z zagrożeń płynących z niefrasobliwego zawierania umów pożyczkowych i mieć wiedzę, która umożliwi dokonanie rzetelnej oceny takich ofert.

Wiele firm, często działających na granicy prawa, nie szczędzi środków na agresywną kampanię reklamową zachęcającą potencjalnych klientów hasłami: „Pożyczka bez BIK”, „Nawet z komornikiem”, „Dla osób ze złą zdolnością kredytową”. Z reguły hasła takie kierowane są do osób, które w przeszłości miały problemy z terminową spłatą swoich zobowiązań i dlatego banki odmawiają im kolejnego kredytu. Taka pożyczka jest zwykle bardzo kosztowna – jej rzeczywiste roczne oprocentowanie może sięgać nawet kilkudziesięciu tysięcy procent. Decydując się na zaciągnięcie kolejnej pożyczki ryzykuje się wpadnięcie w tzw. spiralę zadłużenia. Wtedy zwykle nie da się uniknąć egzekucji komorniczej. W skrajnych przypadkach może doprowadzić to nawet do utraty dorobku życia.

Dlatego Narodowy Bank Polski – wraz z innymi instytucjami zaufania publicznego – informuje Polaków o ryzyku związanym zarówno z zaciąganiem pożyczek, jak też lokowaniem depozytów w firmach działających na granicy prawa. Akcja „Nie daj się nabrać. Sprawdź, zanim podpiszesz” ma uświadamiać ryzyko związane zarówno z pożyczaniem, jak i lokowaniem pieniędzy w tego rodzaju firmach.

Jak zatem postępować, aby nie paść ofiarą firm pożyczkowych? Przede wszystkim należy przestrzegać czterech zasad pożyczania pieniędzy.

Cztery zasady bezpiecznego pożyczania pieniędzy

1. Sprawdź wiarygodność firmy. Listę podmiotów objętych nadzorem finansowym można znaleźć w internecie na stronach: knf.gov.pl lub zanim-podpiszesz.pl.

2. Policz całkowity koszt pożyczki. Każdy pożyczkodawca jest zobowiązany do poinformowania o wysokości rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RRSO) oraz o całkowitej kwocie do zapłaty.

3. Dokładnie przeczytaj umowę, zwracając uwagę głównie na wysokość oprocentowania pożyczki,zabezpieczenia, ewentualne dodatkowe opłaty zapisane w umowie, np. za rozpatrzenie wniosku, wydanie decyzji, ubezpieczenie. Jeżeli nie rozumiesz jakiegoś zapisu w umowie, proś o wyjaśnienie.

4. Nie podpisuj, jeśli nie rozumiesz. Z zasady nie należy korzystać z usług finansowych, których się nie rozumie. Jeśli oferujący usługi nie chce lub nie potrafi wyjaśnić ich zasad, lepiej zrezygnować z takiej propozycji.

Oferty firm pożyczkowych to niejedne zagrożenie związane z możliwością utraty pieniędzy. Dowiodły tego opisywane w prasie przypadki firm-parabanków, obiecujących ponadprzeciętne zyski z oferowanych inwestycji lub lokat.

Brak gwarancji państwa skutkuje – w razie kłopotów z odzyskaniem pieniędzy – koniecznością sądowego dochodzenia roszczeń. Musimy wtedy udowodnić, że rzeczywiście ulokowaliśmy pieniądze, i to w sposób zgodny z prawem. Nie daje to jednak gwarancji odzyskania pieniędzy.

Podobnie jak w przypadku brania pożyczek bezpieczne inwestowanie wiąże się z przestrzeganiem czterech podstawowych zasad (w ramce poniżej).

Decyzje finansowe trzeba podejmować bez emocji, pośpiechu i po dokonaniu chłodnej kalkulacji. W razie wątpliwości zawsze należy prosić o wzorce dokumentów, aby móc skonsultować je z prawnikiem lub inną kompetentną osobą. Chodzi przecież o nasze własne pieniądze.

Cztery zasady bezpiecznego inwestowania

1. Sprawdź, czy firma objęta jest nadzorem państwowym.

2. Pamiętaj, że wysoki zysk to duże ryzyko. Inwestycja kapitału to nie tylko ryzyko nieuzyskania oferowanego zysku, ale wręcz utraty części bądź całości wpłaconych pieniędzy. Sytuacja taka jest tym bardziej prawdopodobna, im większy zysk jest obiecywany. W praktyce najbezpieczniejsze inwestycje to lokatyw bankach lub obligacje emitowane przez Skarb Państwa.

3. Dokładnie przeczytaj umowę, zwracając szczególną uwagę na zapisy dotyczące na przykład opłatza przechowywanie pieniędzy czy sytuacji skutkujących odmową wypłaty części bądź całości wpłaconej kwoty.

4. Nie podpisuj, jeśli nie rozumiesz.