Ulga rehabilitacyjna w PIT za 2023 rok. Pytania i odpowiedzi

Początek roku to czas, gdy do redakcji portalu Niepelnosprawni.pl trafia wiele pytań dotyczących korzystania z tzw. ulgi rehabilitacyjnej. Wiele z nich wiąże się ze zmianami wprowadzonymi w zeszłym roku w ramach rządowego planu Polski Ład.  Na 10 z nich odpowiedzieli eksperci  z Izby Administracji Skarbowej w Warszawie.

1.      Z ulgi rehabilitacyjnej może skorzystać podatnik , który ma na utrzymaniu osobę z niepełnosprawnością, jeśli dochody osoby niepełnosprawnej nie przekroczyły w 2023r 19 061,28 zł . Jakie przychody wliczane są do dochodu? Czy dochody np. z najmu mieszkania, giełdy, sprzedaży internetowej wchodzą w ten zakres?

Z ulgi rehabilitacyjnej może skorzystać podatnik, który ma na utrzymaniu osobę z niepełnosprawnością, jeśli dochody osoby niepełnosprawnej nie przekroczyły w 2023 r. 19.061,28 zł.

Do dochodów tych nie zalicza się:

• alimentów na rzecz dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4c, z uwzględnieniem art. 6 ust. 4e  ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: updof),
• świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 100a updof,
• dodatku energetycznego, o którym mowa w art. 5c ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne,
• dodatku osłonowego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o dodatku osłonowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1 i 202),
• dodatku węglowego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym (Dz. U. poz. 1692),
• zasiłku pielęgnacyjnego,
• dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów,
• dodatku dla gospodarstw domowych z tytułu wykorzystywania niektórych źródeł ciepła i dodatku dla niektórych podmiotów niebędących gospodarstwami domowymi z tytułu wykorzystywania niektórych źródeł ciepła, o których mowa w art. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 15 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw (Dz. U. poz. 1967, 2127, 2185, 2236, 2243 i 2687),
• dodatku elektrycznego, o którym mowa w art. 27 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (Dz. U. poz. 2127, 2243 i 2687),
• refundacji kwoty odpowiadającej podatkowi VAT, o której mowa w art. 18 ustawy z dnia 15 grudnia 2022 r. o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na runku gazu (Dz. U. poz. 2687).

Oznacza to, że w kwocie 19.061,28 zł należy uwzględnić wszystkie pozostałe dochody, w tym także dochody z tytułu najmu mieszkania, giełdy, sprzedaży internetowej.

2.      Czy osoba z niepełnosprawnością może odliczyć użytkowanie samochodu osobowego należącego do innego członka rodziny, jeśli tym samochodem jest wożona do lekarza czy na rehabilitację?

Osoba z niepełnosprawnością nie może odliczyć użytkowania samochodu należącego do innego członka rodziny. Z ulgi z tytułu używania samochodu osobowego może skorzystać wyłącznie właściciel bądź współwłaściciel samochodu osobowego, który jest osobą niepełnosprawną lub ma na utrzymaniu osobę niepełnosprawną bądź dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16. roku życia - w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280,00 zł.

3.      Czy można w ramach ulgi rehabilitacyjnej odliczyć wydatki związane z np. instalacją pompy ciepła w domu w którym mieszka osoba z niepełnosprawnością?

 W ramach ulgi rehabilitacyjnej można odliczyć wydatki poniesione na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

Przez adaptację i wyposażenie należy rozumieć takie przystosowanie mieszkania (budynku), które umożliwia lub ułatwia życie w nim osobie niepełnosprawnej. Adaptacja mieszkania niekoniecznie musi oznaczać "ulepszenie", czy "przekształcenie" zaistniałego stanu rzeczy. Adaptacja mieszkania lub budynku mieszkalnego do innych potrzeb, niż potrzeby wynikające z ograniczeń osoby niepełnosprawnej, i jego wyposażenie w nowe elementy rzeczowe, np. pompę ciepła, nie uprawnia do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej.

Ze względu na złożoność wielu spraw niekiedy warto ubiegać się jednak o podatkową interpretację indywidualną.

 4.      Czy osoba z niepełnosprawnością, która ma dość dużą wadę wzroku może odliczyć zakup okularów , jeśli w orzeczeniu jest wpisany inny symbol niepełnosprawności.

Osoba niepełnosprawna może odliczyć wydatki na zakup okularów korekcyjnych, także w sytuacji, gdy podstawą orzeczenia o niepełnosprawności jest inne schorzenie, niż choroby narządu wzroku, pod warunkiem, że spełnia pozostałe warunki określone w przepisach dotyczących ulgi rehabilitacyjnej. Te warunki to  posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek, orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia. Wydatek podlega odliczeniu od dochodu, jeżeli nie został sfinansowany (dofinansowany) z innych środków. W przypadku gdy był częściowo sfinansowany (dofinansowany), to odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionym wydatkiem a kwotą sfinansowania (dofinansowania) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.Osoba korzystająca z odliczenia powinna posiadać dokument stwierdzający poniesienie wydatku, tj. rachunek, fakturę, z którego wynikać będą: data zakupu, dane kupującego, sprzedającego, rodzaj zakupionego towaru, kwota zapłaty. Ponadto związek pomiędzy nabyciem okularów a niepełnosprawnością podatnik powinien wykazać w taki sposób, aby organy podatkowe mogły uznać, że okulary, jako indywidualny sprzęt, są niezbędne w rehabilitacji oraz że ułatwiają wykonywanie czynności życiowych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

5.      Czy w ramach ulgi można odliczyć zakup wszystkich leków , niezależnie od przyczyny niepełnosprawności?

Można odliczyć wydatki na zakup leków, o których mowa w ustawie Prawo farmaceutyczne, jeżeli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować te leki stale lub czasowo, nawet jeżeli nie są związane ze schorzeniem, na które wydano orzeczenie o niepełnosprawności. Odliczeniu podlegają wydatki w wysokości różnicy pomiędzy wydatkami faktycznie poniesionymi w danym miesiącu, a kwotą 100 zł.

 6.      Czy można odliczyć wydatki związane z uczęszczaniem dziecka posiadającego orzeczenie o niepełnosprawności na rozmaite zajęcia usprawniające?

 Wydatki związane z uczęszczaniem dziecka posiadającego orzeczenie o niepełnosprawności na zajęcia usprawniające można odliczyć w przypadku, gdy zajęcia te kwalifikują się jako zabiegi rehabilitacyjne lub leczniczo-rehabilitacyjne oraz poniesione wydatki nie zostały zwrócone (dofinansowane) w jakiejkolwiek formie. W przypadku dziecka uzyskującego dochody, należy pamiętać, że aby skorzystać z ulgi, nie mogły one przekroczyć w 2023 r. kwoty 19.061,28 zł.

7.      Czy można odliczyć wydatki związane z zakup sprzętu stomijnego ( podobnie jak np. pielucho majtek)przez osobę z niepełnosprawnością?

Wydatki na zakup sprzętu stomijnego (podobnie jak np. pieluchomajtki) poniesione przez osobę z niepełnosprawnością, można odliczyć, pod warunkiem, że osoba niepełnosprawna posiada orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.

8.      Czy wydatki poniesione na zabiegi rehabilitacyjne może odliczyć każda osoba posiadająca orzeczenie, niezależnie od przyczyny niepełnosprawności?

Każda osoba posiadająca orzeczenie o stopniu niepełnosprawności może odliczyć wydatki poniesione na zabiegi rehabilitacyjne lub leczniczo – rehabilitacyjne, niezależnie od przyczyny niepełnosprawności.

9.      Czy można odliczyć wydatki poniesione na opłaty za pobyt w DPS?

Opłat za pobyt w domu opieki społecznej (DPS) nie można odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej.

10.  Czy osoba posiadająca orzeczenie o stopniu niepełnosprawności może odliczyć wydatki poniesione na opłatę parkingu w czasie pobytu w sanatorium?

Osoba posiadająca orzeczenie o stopniu niepełnosprawności może odliczyć wydatki na opłacenie parkingu podczas pobytu w sanatorium, w ramach limitu przysługującego jej z tytułu używania samochodu osobowego będącego jej własnością lub współwłasnością. Nie ma osobnego limitu na wydatki związane z parkowaniem samochodu.