Zadania powiatów w realizacji kształcenia dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (Wspólna strategia rozwiązywania problemów)

Dzieci i młodzież z różnego rodzaju utrudnieniami w rozwoju i niepełnosprawnościami stanowią integralną część młodego pokolenia. Według niektórych szacunków odsetek dzieci, u których trudności nieharmonijnego rozwoju mają poważny wpływ na możliwości uczenia się oraz adaptacji społecznej, sięga do 20 proc. populacji w wieku szkolnym. Wszystkim dzieciom, których możliwości są ograniczone przez różnego rodzaju czynniki biologiczne, należy dać szansę startu dostosowaną do ich specyficznych potrzeb.

Konsekwencją idei równoprawnego uczestnictwa osób niepełnosprawnych w życiu społecznym jest duża skala i szeroki zakres tematyczny czekających na rozwiązanie zadań. Istnieje potrzeba wielodyscyplinarnego, obejmującego wszystkie sfery życia, ujęcia całej polityki wobec osób niepełnosprawnych.

Dzieci i młodzież, których złożone potrzeby wynikają z powolniejszego rozwoju i niepełnosprawności, wymagają rehabilitacji, edukacji i opieki rozpoczynanych wcześnie, realizowanych w sposób kompleksowy, wielodyscyplinarny i ciągły, według indywidualnych programów i w ścisłej współpracy z rodziną dziecka.

Ministerstwo Edukacji Narodowej, przygotowując zmiany w polskiej oświacie, ważną rolę wyznacza przemianom, jakie powinny mieć miejsce w kształceniu uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, szczególnie w pojmowaniu prawa dzieci do edukacji dostosowanej do możliwości i prawa rodziców do wyboru odpowiedniej dla dziecka formy nauki.

W propozycji reformy kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi opublikowanej w marcu 1998 r. zostały przedstawione zasady systemowego wspomagania rozwoju dzieci z niepełnosprawnościami i pomocy rodzinie. Były one publikowane również w maju 1998 r. w publikacji "Reforma systemu edukacji" - projekt.

Zawarte tam informacje powinny przyczynić się do zrozumienia podstawowej prawdy, że:

- kształcenie specjalne jest integralną częścią systemu kształcenia w Polsce;

- część uczniów niepełnosprawnych może uczyć się w odpowiednio przygotowanych do tego procesu szkołach ogólnodostępnych;

- część dzieci i młodzieży, szczególnie z upośledzeniami w stopniu znacznym, wymaga kształcenia w szkołach specjalnych.

Przygotowanie rodziny do pełnienia swojej roli w sytuacji urodzenia się dziecka niepełnosprawnego poprzez zastosowanie wczesnego wspomagania może zapobiec oddawaniu dzieci do placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz dobrowolnej izolacji społecznej tych rodzin.

Tekst: Teresa Serafin, Zadania powiatów w realizacji kształcenia dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. (Wspólna strategia rozwiązywania problemów), Osoba niepełnosprawna w społeczności lokalnej. Raport I Ogólnopolskiego Konkursu dla Samorządów Powiatowych, Warszawa 2001. str. 76-110.

czytaj dalej