Udogodnienia wyborcze w II turze

24 maja 2015 r. odbędzie się druga tura wyborów prezydenckich. Udogodnienia wyborcze dla osób z niepełnosprawnością dostępne są zarówno dla tych, którzy korzystali z nich w I turze, jak i dla tych, którzy nie głosowali. Nie przegap terminów!

Informacje dla osób, które korzystały z poszczególnych udogodnień wyborczych w pierwszej turze

Głosowanie korespondencyjne

Wybory prezydenckie w 2015 roku to pierwsze wybory, w których głosować korespondencyjnie mogą wszyscy obywatele. Wyborca, który skorzystał z tej możliwości w pierwszej turze wyborów, automatycznie otrzyma pakiet do głosowania korespondencyjnego przed drugą, najpóźniej w dniu 17 maja. Pod koniec artykułu prezentujemy zasady głosowania korespondencyjnego.

Głosowanie przez pełnomocnika

Wszyscy, którzy skorzystali z tej możliwości w pierwszej turze wyborów, mogą zagłosować w ten sposób również podczas drugiej tury. Nie muszą w tym celu ponownie składać wniosku o sporządzenie pełnomocnictwa.

Co robić, jeśli chcemy zmienić pełnomocnika?

W sytuacji, gdy chcemy, by podczas drugiej tury wyborów reprezentował nas inny pełnomocnik, musimy wykonać dwie czynności:

1. wycofać złożone przed pierwszą turą pełnomocnictwo,
2. złożyć wniosek o wydanie nowego pełnomocnictwa.

Cofnięcie pełnomocnictwa następuje przez złożenie najpóźniej na 2 dni przed dniem wyborów stosownego oświadczenia wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) gminy, w której sporządzono akt pełnomocnictwa. Jeśli uda nam się uzyskać wycofanie pełnomocnictwa, składamy wniosek o nowe. Obie te czynności musimy wykonać do 14 maja.

Pod koniec artykułu prezentujemy zasady głosowania przez pełnomocnika.

Dopisanie do spisu wyborców w wybranym lokalu wyborczym

Co zrobić, gdy lokal wyborczy, w którym chcieliśmy oddać głos w pierwszej turze, okazał się niedostosowany (nie miał np. podjazdu) i chcemy zagłosować gdzie indziej?

W tej chwili każdemu wyborcy przysługuje prawo wyboru komisji obwodowej, w której chce zagłosować. Najpóźniej do19 maja br. włącznie można zgłaszać do urzędu gminy wniosek o dopisanie do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie głosowania, w tym – spośród obwodów, w których lokal wyborczy jest dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnością.

Taki wniosek powinien zawierać:

• imię i nazwisko wyborcy,
• imię ojca,
• datę urodzenia,
• numer ewidencyjny PESEL,
• adres zamieszkania.

Gdzie można znaleźć listę dostosowanych lokali wyborczych?

Informacje takie powinny być wyborcom z niepełnosprawnością udostępniane przez urzędy gmin telefonicznie, poprzez ulotki i inne drukowane materiały informacyjne, a także elektronicznie. Powinny zostać także zamieszczone na stronie internetowej urzędu (w Biuletynie Informacji Publicznej).

Głosowanie w dowolnym lokalu wyborczym

Wyborca, który złożył wniosek o zaświadczenie o możliwości głosowania w dowolnym lokalu wyborczym, otrzymał dwa dokumenty – po jednym na każdą turę wyborów. Dzięki temu w obydwu głosowaniach może brać udział w dowolnych lokalach wyborczych.

Informacje dla osób, które po raz pierwszy chcą skorzystać z udogodnień podczas drugiej tury wyborów

Głosowanie korespondencyjne (zgłoszenia do 14 maja)

Jak zgłosić chęć głosowania korespondencyjnego w drugiej turze wyborów?

Jeśli nie głosowaliśmy korespondencyjnie w pierwszej turze, możemy w ten sposób oddać głos w drugiej. Skorzystanie z tej formy głosowania wymaga zgłoszenia przez uprawnionego wyborcę do urzędu gminy zamiaru głosowania korespondencyjnego. Należy je przesłać najpóźniej do 14 maja 2015 r. włącznie.

Można to zrobić ustnie, pisemnie lub w formie elektronicznej. Zgłoszenie takie powinno zawierać:

• imię i nazwisko wyborcy,
• imię ojca,
• datę urodzenia,
• numer PESEL,
• oświadczenie wyborcy o wpisaniu do rejestru wyborców w danej gminie,
• wskazanie wyborów, których zgłoszenie dotyczy,
• wskazanie adresu stałego zamieszkania, na który ma być wysłany pakiet wyborczy, lub deklarację osobistego odbioru pakietu wyborczego.
• Do zgłoszenia należy także dołączyć kopię aktualnego orzeczenia ustalającego stopień niepełnosprawności.
• Jeżeli wyborca chciałby otrzymać karty do głosowania z nakładkami w alfabecie Braille’a, powinien to wyraźnie napisać w zgłoszeniu.

Jeżeli zgłoszenie nie spełnia warunków formalnych, urzędnicy powinni wezwać wnioskodawcę do jego uzupełnienia w terminie 3 dni.

Pod koniec artykułu prezentujemy zasady głosowania korespondencyjnego.

Głosowanie przez pełnomocnika (zgłoszenia do 15 maja)

Wyborca posiadający orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności (lub równoważne), a także wyborca, który w dniu głosowania miał ukończone 75 lat, może ustanowić pełnomocnika, który zagłosuje w jego imieniu. W tym celu najpóźniej do 15 maja 2015 r. włącznie uprawniony wyborca powinien złożyć w urzędzie gminy wniosek o sporządzenie pełnomocnictwa.

Pełnomocnikiem może zostać wyborca, wpisany do stałego rejestru wyborców w tej samej gminie, co osoba udzielająca pełnomocnictwa lub posiadająca zaświadczenie o prawie do głosowania. Nie jest dopuszczane przyjęcie pełnomocnictwa od więcej niż jednego wyborcy, chyba że jednym z nich jest członek najbliższej rodziny (rodzic, dziecko, małżonek, brat, siostra, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, kurateli lub opieki w stosunku do pełnomocnika).

Pod koniec artykułu prezentujemy zasady głosowania przez pełnomocnika.

Dopisanie do spisu wyborców w wybranym lokalu wyborczym (zgłoszenia do 19 maja)

Co zrobić, gdy lokal wyborczy w naszym okręgu jest niedostosowany dla osób z niepełnosprawnością?

Każdemu wyborcy przysługuje prawo wyboru komisji obwodowej, w której chce zagłosować. Najpóźniej do19 maja br. włącznie można zgłaszać do urzędu gminy wniosek o dopisanie do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie głosowania, w tym – spośród obwodów, w których lokal wyborczy jest dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnością.

Taki wniosek powinien zawierać:

• imię i nazwisko wyborcy,
• imię ojca,
• datę urodzenia,
• numer ewidencyjny PESEL,
• adres zamieszkania.

Gdzie można znaleźć listę dostosowanych lokali wyborczych?

Informacje takie powinny być wyborcom z niepełnosprawnością udostępniane przez urzędy gmin telefonicznie, poprzez ulotki i inne drukowane materiały informacyjne, a także elektroniczne. Powinny zostać także zamieszczone na stronie internetowej urzędu (w Biuletynie Informacji Publicznej).

Głosowanie w dowolnym lokalu wyborczym (zgłoszenia do 22 maja)

Wyborca zamierzający głosować w obwodzie głosowania poza miejscem stałego zamieszkania, może otrzymać zaświadczenie o prawie do głosowania. Z zaświadczeniem takim można głosować w dowolnym obwodzie głosowania w kraju, za granicą lub na polskim statku morskim. Jeśli nie mieliśmy takiego zaświadczenia podczas pierwszej tury wyborów, a chcemy je otrzymać na drugą turę, musimy złożyć odpowiedni wniosek.

Wniosek o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania składa się w urzędzie gminy, w której wyborca jest ujęty w spisie wyborców, najpóźniej w 2. dniu przed dniem wyborów, tj. do dnia 22 maja 2015 r. Może on zostać złożony pisemnie, faksem lub w formie elektronicznej.

Do odbioru zaświadczenia wyborca może upoważnić inną osobę. Wówczas wyborca sporządza wniosek o wydanie zaświadczenia i upoważnienia (może to być jeden dokument), w którym wskazuje:

• swoje imię (imiona) i nazwisko,
• swój numer PESEL,
• adres,
• dane osoby upoważnionej do odebrania zaświadczenia.

Wyborca, któremu wydano zaświadczenie o prawie do głosowania, zostanie z urzędu skreślony ze spisu wyborców, w którym dotychczas był ujęty.

Należy zwrócić szczególną uwagę, aby nie zgubić zaświadczenia o prawie do głosowania. W przypadku jego utraty, niezależnie od przyczyny, nie będzie możliwe otrzymanie kolejnego zaświadczenia ani wzięcie udziału w głosowaniu w obwodzie właściwym dla miejsca stałego zamieszkania.

Informacje dla wszystkich głosujących w drugiej turze

Udogodnienia w lokalu wyborczym

Podczas drugiej tury wyborów wyborca z niepełnosprawnością w każdym lokalu wyborczym może liczyć podczas głosowania na te same udogodnienia, co w pierwszej: nakładki brajlowskie, możliwość skorzystania z pomocy osób trzecich i ustną informację od komisji wyborczej.

Zasady głosowania korespondencyjnego

Wyborcy spełniający te same kryteria, jak przypadku ustanowienia pełnomocnika, tj. posiadający orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności lub mający ukończony w dniu wyborów 75. rok życia, mogą otrzymać pakiet do głosowania korespondencyjnego do domu i poprosić o odebranie przesyłki z głosem również z domu. W takim przypadku do wniosku należy dołączyć kopię aktualnego orzeczenia określającego stopień niepełnosprawności wnioskodawcy.

Co będzie zawierał dostarczony do domu pakiet wyborczy?

Najpóźniej do 17 maja br. wyborca powinien otrzymać na wskazany w zgłoszeniu adres pakiet wyborczy, zawierający komplet materiałów niezbędnych do głosowania:

• kartę do głosowania,
• instrukcję głosowania korespondencyjnego,
• oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu,
• kopertę zwrotną oraz kopertę na karty do głosowania,
• nakładki na karty do głosowania sporządzone w brajlu – jeżeli wyborca prosił o nie w zgłoszeniu zamiaru głosowania korespondencyjnego.

Jak głosować w domu?

Wyborca głosujący korespondencyjnie powinien postępować zgodnie z otrzymaną w przesyłce instrukcją, w przeciwnym razie jego głos nie zostanie wzięty pod uwagę i głosowanie nie będzie skuteczne:

1. Po zaznaczeniu (pamiętajmy o znaku X) wybranego kandydata, należy włożyć karty do głosowania do koperty oznaczonej jako „KOPERTA NA KARTĘ DO GŁOSOWANIA”.
2. Kopertę należy zakleić. UWAGA! Niezaklejenie koperty na kartę do głosowania spowoduje, że karta taka nie będzie uwzględniona przy ustalaniu wyników głosowania.
3. Należy podpisać oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu.
4. Do koperty oznaczonej jako „PRZESYŁKA WYBORCZA” wkłada się kopertę z kartą do głosowania oraz podpisane wspomniane oświadczenie, a następnie się tę kopertę zakleja. UWAGA! Niewłożenie oświadczenia o osobistym i tajnym głosowaniu do koperty zwrotnej lub niepodpisanie go spowoduje, że karta do głosowania nie będzie uwzględniona przy ustalaniu wyników głosowania.

UWAGA! Koperty zwrotnej nie należy wrzucać do skrzynki pocztowej!

Zaklejoną kopertę zwrotną należy:

• do 20 maja nadać osobiście za pokwitowaniem i okazując dowód tożsamości w dowolnym urzędzie pocztowym Poczty Polskiej,
• do 21 maja nadać osobiście za pokwitowaniem i okazując dowód tożsamości w urzędzie pocztowym Poczty Polskiej na terenie gminy, w której jesteśmy ujęci w spisie wyborców,
• do 22 maja dostarczyć do urzędu gminy, w której jesteśmy ujęci w spisie wyborców, osobiście, za pokwitowaniem, po okazaniu dokumentu tożsamości,
• do 22 maja oddać osobiście za pokwitowaniem i okazując dowód tożsamości listonoszowi – dotyczy tylko osób z niepełnosprawnością, które zgłosiły potrzebę odebrania od nich koperty przez listonosza,
• 24 maja od 7:00 do 21:00 – osobiście dostarczyć do obwodowej komisji wyborczej, której adres znajduje się na kopercie zwrotnej.

Wyborcy głosujący za granicą wysyłają kopertę na własny koszt do właściwego konsula. Można też dostarczyć kopertę zwrotną osobiście do konsulatu przed dniem głosowania.

Warto pamiętać, że gdy po otrzymaniu pakietu wyborca zmieni zdanie o formie oddawania głosu, może przed dniem głosowania osobiście dostarczyć kopertę zwrotną do właściwego urzędu gminy (w godzinach pracy tego urzędu) lub w dniu głosowania do czasu jego zakończenia osobiście dostarczyć kopertę zwrotną do obwodowej komisji wyborczej, której adres znajduje się na kopercie zwrotnej.

Zasady głosowania przez pełnomocnika

Wniosek o ustanowienie pełnomocnika wyborczego składa się na urzędowym formularzu, który powinien zostać udostępniony w urzędzie gminy oraz na jej stronie internetowej. Przepisy tego nie precyzują, ale praktyka pokazuje, że wniosek nie musi być składany przez wyborcę osobiście w urzędzie gminy, ale może być np. wysłany pocztą czy faksem lub dostarczony do urzędu przez inną osobę niż wnioskodawca.

Wniosek musi być podpisany przez wnoszącego o sporządzenie aktu pełnomocnictwa lub przez osobę mającą być pełnomocnikiem, w przypadku gdy wnioskujący nie może lub nie umie podpisać wniosku. W takiej sytuacji wolę udzielenia pełnomocnictwa przez wyborcę niemogącego lub nieumiejącego złożyć podpisu stwierdza przez złożenie własnego podpisu wójt lub inny upoważniony pracownik urzędu gminy, o ile wola wyborcy została potwierdzona w sposób niebudzący wątpliwości.

Do wniosku należy dołączyć:

• kopię aktualnego orzeczenia określającego stopień niepełnosprawności wnioskodawcy,
• pisemną zgodę osoby mającej być pełnomocnikiem na przyjęcie pełnomocnictwa do głosowania.

Jeżeli wniosek nie spełnia warunków formalnych, urzędnicy powinni wezwać wnioskodawcę do jego uzupełnienia w ciągu 3 dni.

Jak otrzymać akt pełnomocnictwa?

Pełnomocnictwo jest udzielane przed urzędnikiem gminy, który ma czuwać nad prawidłowością całej procedury. Wnioskodawca nie musi jednak fatygować się do urzędu. Akt pełnomocnictwa do głosowania jest bowiem sporządzany w miejscu zamieszkania wyborcy udzielającego pełnomocnictwa do głosowania lub w innym miejscu na obszarze gminy, jeżeli wyborca zwróci się o to we wniosku o sporządzenie aktu pełnomocnictwa.

Czy pełnomocnictwo kosztuje?

Złożenie wniosku oraz sporządzenie aktu pełnomocnictwa nie wymaga wnoszenia jakichkolwiek opłat urzędowych. Również pełnomocnik nie może pobierać jakiegokolwiek wynagrodzenia za „usługę“ głosowania w imieniu mocodawcy.

Jak wygląda głosowanie pełnomocnika?

Pełnomocnik udaje się do lokalu komisji obwodowej właściwej dla wyborcy, który pełnomocnictwa udzielił. Okazuje tam członkom komisji obwodowej własny dokument tożsamości oraz przekazuje dokument pełnomocnictwa. Komisja zatrzymuje dokument pełnomocnictwa i dołącza do dokumentacji wyborczej, a pełnomocnikowi wydaje kartę do głosowania.