Od lipca miało być 800 zł. Co ze świadczeniem pielęgnacyjnym dla opiekunów osób dorosłych?

Od 1 lipca 2015 r. opiekunowie dorosłych osób z niepełnosprawnością mieli otrzymać świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 800 zł. To jedno z założeń projektu Ustawy o świadczeniach rodzinnych, który Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło w marcu br. Na razie jednak sprawa utknęła.

Projekt wspomnianej ustawy – prędzej czy później – powinien wejść w życie, gdyż jest realizacją wyroku Trybunału Konstytucyjnego (TK) z 21 października 2014 r., który orzekł, że uzależnienie przyznania świadczenia pielęgnacyjnego od wieku nabycia niepełnosprawności przeczy konstytucyjnej zasadzie równości. Ustawa ma także realizować wyrok TK z 18 listopada zeszłego roku, który uznał za niezgodny z Konstytucją przepis uniemożliwiający pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego jednemu z rodziców, gdy drugi ma ustalone takie prawo na inne dziecko. Rzecz w tym, że realizacja wyroku Trybunału miała nastąpić szybko, na razie jednak nic na to nie wskazuje.

Wątpliwości konstytucyjne

Obecnie świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje opiekunom osób, które stały się niepełnosprawne po ukończeniu 18 lat (lub 25, jeśli się uczyły). Projekt, ogłoszony 16 marca 2015 r. przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zakłada, że o świadczenie pielęgnacyjne mogą starać się wszyscy opiekunowie osób z niepełnosprawnością, przy założeniu, że nie przekroczą kryterium dochodowego w wysokości 1000 zł. Wysokość samego świadczenia ma być zaś uzależniona od wieku podopiecznego – wyniesie 1200 zł (1300 zł od 2016 r.) w przypadku osób do 18 roku życia (lub 25 w przypadku pobierania nauki) oraz 800 zł dla osób starszych. Świadczenie będzie też waloryzowane co roku poczynając od 2017.

W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, wejście w życie nowych zasad przyznawania świadczenia określone jest na drugi kwartał 2015 r. Tymczasem w drugiej połowie czerwca br. Olgierd Podgórski, zastępca dyrektora Departamentu Polityki Rodzinnej MPiPS mówił „Gazecie Prawnej”, że sprawą zajmuje się obecnie konstytucjonalista, który sprawdza, czy projekt zmian w ustawie wykonuje wyrok TK. Dopiero po zaopiniowaniu sprawy przez konstytucjonalistę podjęta będzie decyzja o dalszych losach projektu.

Jednocześnie Olgierd Podgórski nie przekreślał wprowadzenia zmian jeszcze za obecnej kadencji Sejmu, który w tym roku właściwie nie ma przerwy wakacyjnej. Jeśli jednak tak się nie stanie, będzie to oznaczało dodatkowe miesiące oczekiwania na realizację wyroków Trybunału Konstytucyjnego.

Kiedy ustawa wejdzie w życie?

Do projektu zaproponowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej faktycznie wiele zastrzeżeń ma strona społeczna. Grupa o nazwie Opiekunowie Niepełnosprawnych domaga się m.in. przywrócenia praw nabytych, zgodnie z orzeczeniem TK, oraz jednej wysokości świadczenia pielęgnacyjnego dla wszystkich opiekunów osób z niepełnosprawnością.

Już teraz wiadomo, że 22 lipca br. projekt ustawy został skierowany pod obrady Stałego Komitetu Rady Ministrów. Główne założenia projektu, w porównaniu do wersji z 13 marca tego roku, nie uległy zmianie.

- Ze sporządzonej przez konstytucjonalistę opinii prawnej o projekcie ustawy wynika, że projektowane przepisy nowelizujące ustawę o świadczeniach rodzinnych, w zakresie dotyczącym świadczenia pielęgnacyjnego oraz specjalnego zasiłku opiekuńczego, nie budzą wątpliwości konstytucyjnych – informuje nas przedstawiciel biura prasowego resortu pracy. – Projekt uwzględnia ocenę przedmiotowych zagadnień, sformułowaną w wyroku Trybunału Konstytucyjnego.

Nie wiadomo jednak, od kiedy miałyby obowiązywać nowe zasady dotyczące świadczenia pielęgnacyjnego. Wiadomo jedynie, że – zgodnie z projektem – ustawa ma wejść w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca następującego po miesiącu jej ogłoszenia.