Przejdź do treści głównej
Lewy panel

Wersja do druku

10 bajkowych postaci z... dysfunkcjami

05.11.2015
Autor: Angela Greniuk, fot. archiwum redakcji
Kapitan Hak z hakiem zamiast dłoni

5 listopada obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Postaci z Bajek. To dobra okazja, by przypomnieć, że w baśniach, kreskówkach i komiksach byli też bohaterowie z niepełnosprawnością. Oto 10 (naszym zdaniem) najpopularniejszych.

  1. Kapitan Hak

Niepełnosprawność: amputowana dłoń

Kapitan Jakub Hak to jeden z najgroźniejszych piratów w Nibylandii. Prowadzi odwieczną walkę z Piotrusiem Panem. Nietrudno się domyślić, że pierwszym skojarzeniem z nim związanym jest oczywiście hak zamiast ręki. Pirat został pozbawiony dłoni przez krokodyla.

Jego postać jest na tyle inspirująca, że pojawia się także w innych bajkach, np. w „Shreku” czy „Zaplątanych”, gdzie pirat specjalizuje się w grze na fortepianie, oraz… w jednej z kampanii społecznych Integracji pt. „Sprawni w pracy”.

CV Kapitana Haka z wyszczególnionym doświadczeniem zawodowym jako kapitana, bosmana, marynarza i majtka

  1. Iron Man

Niepełnosprawność: poważne problemy z sercem

Iron Man, czyli Tony Stark, to bohater komiksów Marvela. Geniusz i miliarder, którego głównym zajęciem jest obrona świata przed złem. A tak nieoficjalnie – chodzi po prostu o dobrą zabawę w zbroi Iron Mana. Podczas wojny wietnamskiej Tony Stark został ciężko ranny w klatkę piersiową odłamkiem szrapnela. W niewoli wynalazł cybernetyczną zbroję oraz specjalny reaktor podłączony do jego serca. Wtedy też wpadł na pomysł stworzenia superbohatera, Iron Mana.

W marcu br. aktor wcielający się w hollywoodzkim filmie w postać Iron Mana, Robert Downey Jr, udając Tony’ego Starka przekazał 7-letniemu chłopcu bioniczną protezę, wzorowaną na zbroi Iron Mana.

  1. Dzwonnik z Notre Dame

Niepełnosprawność: deformacja ciała

Quasimodo, tajemniczy dzwonnik z paryskiej katedry Notre Dame, to postać, która ma wielu fanów. W zniekształconym ciele kryje się bowiem dobre serce. Jego jedynym opiekunem był surowy archidiakon Frollo, zabójca matki Quasimoda i, delikatnie mówiąc, człowiek po uszy zakochany w pięknej Esmeraldzie.

Ze względu na wygląd przybranego pasierba, Frollo zakazał mu opuszczać „dom”, czyli katedrę. Prawdopodobnie obawiał się reakcji ludzi i być może starał się chronić w ten sposób Quasimoda. Bywa niestety, że ten element opowieści znany jest także w rzeczywistości.

  1. Profesor X

Niepełnosprawność: paraplegia

Profesor Xavier był założycielem i przywódcą X-Menów, którzy posiadali nadnaturalne moce, a przez to nie mogli się odnaleźć w swoich społecznościach, uważali się często za gorszych i nie rozumiejących, co jest z nimi nie tak. Profesor Xavier ma zdolność telepatycznego czytania w myślach i kontrolowania ich.

Jest sparaliżowany i porusza się na wózku po postrzale w kręgosłup. A i tak za jego intelekt i osobowość kochają go nie tylko podopieczni, ale i fani na całym świecie.

kadr z komiksu: profesor Xavier siedzi przy ławce z inną bohaterką X-men

  1. Ciastek ze Shreka

Niepełnosprawność: amputacja obu nóg

Jedna z najbardziej charakterystycznych postaci z animowanego „Shreka”. Ciastek to po prostu ok. 3-centymetrowe ciastko, stworzone przez Młynarza. Dostał się do niewoli Lorda Farquaada i był przez niego torturowany, w celu wydania mu kryjówki przyjaciół. Stracił obie nogi, porusza się o kulach, ale w późniejszych częściach „Shreka” ma przyszyte swoje nogi.

Na koniec jedna z najtragiczniejszych wiadomości, która rujnuje dzieciństwo: dziewczynę Ciastka zjadł Święty Mikołaj.

  1. Daredevil

Niepełnosprawność: brak wzroku

Matt Murdock jako młody chłopak uratował niewidomego mężczyznę od niechybnej śmierci pod kołami ciężarówki. Niestety, wieziona przez nią radioaktywna substancja wylała się chłopcu na twarz. Stracił wzrok, ale jednocześnie reszta jego zmysłów stała się wyostrzona. Po latach Matt za dnia jest prawnikiem, a w nocy pod postacią mściciela i superbohatera Daredevila ze zmodyfikowaną białą laską chroni miasto przez przestępcami.

Co ciekawe, twórcy komiksu początkowo obawiali się reakcji osób niewidomych. Jak się okazało, niesłusznie. Z czasem od organizacji pozarządowych zaczęli dostawać listy, w których pozytywnie odnoszono się do tego pomysłu.

  1. Oracle

Niepełnosprawność: paraplegia

Barbara Gordon to przyszywana córka komisarza Gordona z „Batmana”. Dziewczyna ratowała ludzi jako Batgirl, jednak jeden z wrogów Batmana, Joker, postrzelił ją w kręgosłup. Od tej pory Barbara porusza się na wózku, ale to nie przeszkodziło jej w zwalczaniu przestępczości.

Jak to często bywa w komiksach o superbohaterach, niepełnosprawność jest rekompensowana przez coś innego. Barbara wykorzystała swój genialny talent komputerowy i działa dalej, kierując grupą Birds of Prey pod nową tożsamością Oracle. Hasło dziewczyny mówi wiele. Brzmi: „I tak skopię wam tyłki!”.

  1. Echo

Niepełnosprawność: brak słuchu

Pomocniczka Daredevila. Jej niepełnosprawność została błędnie zdiagnozowana w dzieciństwie jako choroba psychiczna. Jak wyżej – coś za coś. Niepełnosprawność narządu słuchu jest rekompensowana przez ponadprzeciętny wzrok. Dziewczyna potrafi idealnie odwzorowywać ruchy innych osób – tak nauczyła się gry na pianinie i sztuk walki.

  1. Król Ferguson

Niepełnosprawność: brak nogi

Sympatyczny i nieokrzesany król DunBroch z bajki „Merida Waleczna”, który stracił nogę w wyniku walki z niedźwiedziem. To ojciec Meridy, który „trzyma sztamę” z jedyną córką i uwielbia się wygłupiać.

  1. Dzielny ołowiany żołnierzyk

Niepełnosprawność: niewykształcona noga

To baśń Hansa Christiana Andersena o przygodach ołowianego żołnierzyka ze źle odlaną jedną nogą. Oprócz uczestniczenia w fikcyjnych bitwach, żołnierzyk jest zakochany w delikatnej figurce tancerki. Po serii przygód, z których żołnierzyk wyszedł cało, śmierć dopadła go w domu.

Podmuch wiatru zrzucił figurki żołnierzyka i tancerki z kominka wprost do ognia. Stopili się, ale można powiedzieć, że zostali połączeni ze sobą trwalej niż niejedno małżeństwo.


Znasz innych bajkowych bohaterów z niepełnosprawnością? Chętnie przeczytamy o nich w komentarzach poniżej.

Dodaj komentarz

Uwaga, komentarz pojawi się na liście dopiero po uzyskaniu akceptacji moderatora | regulamin

Komentarze

  • Strażak Sam
    M
    16.09.2022, 10:33
    W Strazaku występuje Hannah Spark dziewczynka poruszająca się na wózku inwalidzkim.
    odpowiedz na komentarz
  • Marvel
    Numer 316
    03.08.2016, 17:23
    Inną niepełnosprawną postacią Marvela jest Clint "Hawkeye" Barton - chociaż jak na razie jego niepełnosprawność nie została odzwierciedlona na ekranie to w komiksach wielokrotnie mówi się o tym, że jest kompletnie głuchy. W zależności od komiksów Hawkeye używa aparatu słuchowego bądź czyta z ruchu warg, czasem jednak dochodzi do pewnej niekonsekwencji i autorzy zapominają o tym mankamencie (istnieją też niestety wersje w których Clint odzyskał słuch dzięki operacji). Szczerze to chciałabym by pokazano to na ekranie - Iron Man świetnie radzi sobie ze swoim reaktorem zamiast serca i daje mu to moc, ale co z niepełnosprawnymi dla których kalectwo nie jest dodatkowym bonusem takimi właśnie jak Barton? Ciężko bowiem być agentem specjalnym gdy na polu walki nic się nie słyszy. Moim zdaniem taka postać bardziej by przemówiła do dzieci i pokazała świat z innej perspektywy. Problem w bajkach polega na tym, że osoby niepełnosprawne nie pokazują jakim problemem jest ich kalectwo - to błąd. Co z tego, że postać ma drewnianą nogę skoro nic to nie wnosi do fabuły. Oczywiście zgodzę się z tym, że z kalectwem da się normalnie żyć i nie trzeba robić wokół tego wielkiego halo, litować się itd, ale małe dzieci trzeba uczyć empatii to nie coś z czym się rodzimy. To dobrze pokazać czasem, że np. postać na wózku ma problem z przebrnięciem przez zbyt wysokie progi budynku albo, że osoba niewidoma czasem czuje się niepewnie w nowym otoczeniu. Bajki w jakiś sposób przygotowują dziecko na to co i kogo może zastać w realnym życiu.
    odpowiedz na komentarz
  • Jest jeszcze popeye
    Yko
    03.06.2016, 17:38
    Gdzie popeye? Ma on przecież brak oka...
    odpowiedz na komentarz
  • Niepełnosprawni w baśniach.
    Irek
    09.11.2015, 13:18
    Baśń – Roszpunka - Bracia Grim. Zakochany książę w Roszpunce został oślepiony przez zazdrosną starą czarownice. Niewidomy, zrozpaczony żył w lesie. Dzięki wyostrzonemu słuchowi, pewnego dnia usłyszał cudowny śpiew Roszponki i ją odnalazł…
    odpowiedz na komentarz
  • smerfy elfka
    Alina
    09.11.2015, 10:02
    Głuchoniema, posługująca się językiem migowym przyjaciółka smerfów - mała elfka. M.in. dzięki niej moi synowie zaakceptowali problemy z mową mojej córki.
    odpowiedz na komentarz
  • Niepełnosprawny pirat
    Joanna
    06.11.2015, 16:53
    Pominięci zostali niepełnosprawni "bohaterzy" bajek i nie tylko, którzy są czarnymi charakterami. Nawet w tym "art" obok Ciastka widać czarny charakter, który jest karłem - to też rodz. niepełnosprawności. W "Piraci z Karaibów" to ci źli nie mieli albo nogi albo ręki. We wszystkich bajkach, np. ukochanych przez wiele dzieci "Pingwinach z Madagaskaru" to ci źli (czerwony wiewiór, jakiś tam delfin itd.) są niepełnosprawni - brak oka. Z definicji bajek czarny charakter, pirat ma: drewnianą nogę, hak miast ręki, opaskę na oku itp. Tak więc więcej obiektywizmu, nie ma tak dobrze. Ciekawe czy komentarz zostanie dopuszczony - wątpię.
    odpowiedz na komentarz
  • U Disneya...
    Okulla
    05.11.2015, 22:38
    ...jest kilka ciekawych postaci, np. Mała Syrenka nie mówi (oddała głos w zamian za nogi), Miś o Bardzo Małym Rozumku i depresyjny Kłapouchy...
    odpowiedz na komentarz
  • Jak wytresować smoka
    adzica
    05.11.2015, 17:12
    W filmie „Jak wytresować smoka” młody bohater (niejaki Czkawka) wprawdzie nie jest od samego początku osobą z niepełnosprawnością, ale pod koniec filmu w wyniku wypadku traci stopę, zamiast której „dostaje” protezę. Film fajny, przekaz pozytywny :-)
    odpowiedz na komentarz
Prawy panel

Wspierają nas