Akty prawne regulujące sprawy kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

Poniżej przedstawiamy akty prawne regulujące sprawy kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Każde dziecko niepełnosprawne ma prawo do nauki, co zapewnia art. 70 Konstytucji RP, ustawa o systemie oświaty i inne akty prawne, których tytuły podajemy niżej z krótkim komentarzem.
  
1.
Ustawa o systemie oświaty z 7 września 1991 r. (DzU z 1996 r. nr 67, poz. 329 i nr 106, poz. 496, z 1997 r. nr 28, poz. 153 i nr 141, poz. 943, z 1998 r. nr 117, poz. 759 i nr 162, poz. 1126, z 2000 r. nr 12, poz. 136, nr 19, poz. 239, nr 48, poz. 550, nr 104, poz. 1104, nr 120, poz. 1268 i nr 122, poz. 1320, z 2001 r. nr 111, poz. 1194 i nr 144, poz. 1615, z 2002 r. nr 41, poz. 362, nr 113, poz. 984 i nr 200, poz. 1683 oraz z 2003 r. nr 6, poz. 65).
Zgodnie z art. 1. ustawy system oświaty zapewnia w szczególności:
•  prawo każdego obywatela do kształcenia się,
•  dostosowanie organizacji, treści i metod nauczania do możliwości psychofizycznych uczniów,
•  korzystanie z opieki psychologiczno-pedagogicznej i specjalnych form pracy dydaktycznej,
•  pobieranie nauki we wszystkich typach szkół przez dzieci i młodzież niepełnosprawną zgodnie z indywidualnymi predyspozycjami, potrzebami rozwojowymi oraz edukacyjnymi.

Ustawa zobowiązuje także ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do ustalenia zasad i organizacji opieki nad uczniami niepełnosprawnymi oraz ich kształcenia w ogólnodostępnych i integracyjnych szkołach i placówkach oraz organizacji kształcenia specjalnego.
  
2.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 września 2004 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych (Dz. U. nr 199, poz. 2046 z późn. zm.)

Precyzuje ono zapisy regulujące sprawy związane z ocenianiem i egzaminowaniem uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym m.in.:
•  konieczność dostosowania przez nauczycieli wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych ucznia,
•  możliwość zwolnienia ucznia z wadą słuchu lub z głęboką dysleksja rozwojową z nauki drugiego języka obcego,
•  reguluje formę i warunki sprawdzianu bądź egzaminu do którego przystępują uczniowie z dysfunkcjami,
•  określa dokumenty precyzujące zakres dostosowania wymagań edukacyjnych i egzaminacyjnych                             (orzeczenie lub opinia poradni),
•  określa gdzie można znaleźć zakres sprawdzanych umiejętności i wiadomości (standardy) dla uczniów niewidomych i słabo widzących, niesłyszących i słabo słyszących w przypadku sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego i maturalnego.
  
3.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 sierpnia 2001 r. w sprawie standardów wymagań będących podstawą przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów (DzU nr 92, poz.1020 z późn. zm.)
Zawiera wymagania, które uwzględniają cele i zadania edukacyjne, zakres treści nauczania oraz umiejętności i osiągnięcia uczniów zawarte w odpowiednich podstawach programowych.

Rozporządzenie uwzględnia standardy wymagań egzaminacyjnych dla uczniów z dysfunkcjami:
•  w przypadku sprawdzianu w ostatniej klasie szkoły podstawowej - dla uczniów niewidomych i słabo widzących, niesłyszących i słabo słyszących
•  w przypadku egzaminu w ostatnim roku nauki w gimnazjum - dla uczniów niewidomych i słabo widzących, niesłyszących i słabo słyszących
•  w przypadku egzaminu maturalnego - dla osób niesłyszących z języka polskiego, języków obcych nowożytnych tj. języka angielskiego i języka niemieckiego, historii i wiedzy o społeczeństwie.

4.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (DzU nr 11, poz. 114)
Informuje o rodzajach pomocy, formach jej organizowania a także określa zadania pedagoga szkolnego. Poradnia zapewnia dziecku pomoc psychologiczno-pedagogiczną zaleconą w orzeczeniu, w takim zakresie, w jakim do udzielenia tej pomocy nie jest przygotowana szkoła lub placówka
  
5.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 11 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (DzU z 2003 r. nr 5, poz.46)
   Poradnie psychologiczno-pedagogiczne wydają m.in. opinie w sprawach:
•  dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do indywidualnych potrzeb ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom,
•  zwolnienia ucznia z wadą słuchu lub z głęboką dysleksją rozwojową nauki drugiego języka obcego,
•  przystąpienia ucznia do sprawdzianu lub egzaminu w warunkach i formie dostosowanych do jego indywidualnych potrzeb psychofizycznych.

6.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 lutego 2001 r. w sprawie orzekania o potrzebie kształcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży, oraz szczegółowych zasad kierowania do kształcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania. (DzU nr 13, poz. 114 z późn. zm.)
Reguluje sprawy związane ze składem zespołu orzekającego, jego powoływaniem, z procedurą składania wniosku o wydanie orzeczenia i zawiera wzory orzeczeń. Stanowi, m.in. że działające w poradniach zespoły orzekające wydają orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego bądź indywidualnego nauczania na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) ucznia.