Co nas czeka w 2018 roku?

RON - RODZICE OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH wysłali zapytanie do ministerstwa rodziny, pracy i polityki społecznej zapytanie ws. podwyżki renty socjalnej. Okazuje się, że żadnej podwyżki nie będzie, a renciści socjalni mogą liczyć na inne formy wsparcia. RON 28 września 2017 trakcie protestu RON przed Kancelarią Premiera złożyli petycję dotyczącą zasiłku pielęgnacyjnego i renty socjalnej. W odpowiedzi przesłanej przez ministerstwo, a podpisanej przez ministra Krzysztofa Michałkiewicza wynika, że żadnej podwyżki renty socjalnej nie będzie (nie licząc oczywiście samej waloryzacji tego świadczenia), bo po pierwsze istnieją inne formy wsparcia z których renciści socjalni mogą korzystać (zasiłki stałe, darmowe przejazdy komunikacją), ponadto ich sytuacja nie odbiega znacząco od innych niepełnosprawnych. Co do zasiłku pielęgnacyjnego 153 zł, to jego waloryzacja być może nastąpi 1 listopada 2018 roku, ale gwarancji na to nie ma. Odpowiedź była skierowana do pań Iwony Hartwich i Marii Królikowskiej. Poniżej pełna treść pisma z 21 grudnia 2017 (śródtytuły od red.): Szanowne Panie, działając na podstawie art. 13 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz. U. z 2017 r. poz. 1123), w związku z petycją z dnia 28 września br. proszę o przyjęcie poniższych wyjaśnień. Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2016 r. poz. 195, z późn. zm.) realizująca rządowy Program „Rodzina 500+”, wprowadziła do systemu prawnego nowy rodzaj świadczenia - świadczenie wychowawcze. Istotą Programu „Rodzina 500+” jest objęcie świadczeniem wychowawczym możliwie szerokiego kręgu osób posiadających na swoim utrzymaniu dzieci, realizując tym samym trzy podstawowe cele: pronatalistyczny, inwestycji w kapitał ludzki i redukcji ubóstwa wśród najmłodszych. Program „Rodzina 500+” jest powszechnym programem wsparcia materialnego rodzin z dziećmi w wieku do ukończenia 18 lat. Ustawa o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci wprowadza jednoznaczne i równe dla wszystkich zasady nabycia prawa do świadczenia wychowawczego. Ww. ustawa przewiduje, że na drugie i każde kolejne dziecko w rodzinie świadczenie wychowawcze przysługuje wszystkim rodzinom, bez względu na ich dochód. Świadczenie wychowawcze przysługuje także na pierwsze dziecko, definiowane jako jedyne lub najstarsze dziecko w rodzinie w wieku do ukończenia 18 roku życia (w przypadku dzieci urodzonych tego samego dnia, miesiąca i roku, będących najstarszymi dziećmi w rodzinie w wieku do ukończenia 18. roku życia, pierwsze dziecko oznacza jedno z tych dzieci wskazane przez osobę ubiegającą się o świadczenie wychowawcze), jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 800 zł lub 1200 zł w przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne. Podstawową preferencją / wsparciem rodziców wychowujących niepełnosprawne dzieci, w ramach Programu „Rodzina 500+“, jest podwyższone o 50 % kryterium dochodowe - do 1200 zł na osobę w rodzinie. Z 500+ korzysta wiele rodzin z niepełnosprawnym dzieckiem Istotne jest. że podwyższone, preferencyjne kryterium dochodowa, obowiązuje także w sytuacji, gdy niepełnosprawnością jest dotknięte będące członkiem rodziny dziecko, które ukończyło 18 rok życia i na które nie jest składany wniosek o świadczenie wychowawcze. Rozwiązanie to pozwala na uwzględnienie zwiększonych wydatków, jakie rodzice i opiekunowie ponoszą w związku z opieką nad tym dzieckiem. Ponadto, szacuje się, że liczba dzieci niepełnosprawnych w gronie dzieci uprawnionych do świadczenia wychowawczego wynosi ok, 220 tys. Stanowią one 90% wszystkich niepełnosprawnych dzieci w wieku do 18. roku życia. W związku z powyższym, trudno zgodzić się ze stwierdzeniem, że beneficjentami ww. Programu może stać się jedynie nikła część środowiska osób niepełnosprawnych. Jednocześnie, należy wskazać, że na osoby powyżej 18. roku życia, w tym osoby niepełnosprawne, które kontynuują naukę w szkole lub szkole wyższej i w szczególności znajdują się w trudnej sytuacji dochodowej, przysługuje wsparcie materialne z innych systemów wsparcia, takich jak: -świadczenia rodzinne (zasiłki rodzinne i dodatki do zasiłku rodzinnego przysługują na dziecko uczące się w szkole do ukończenia przez dziecko 21. roku życia albo do 24. roku życia, jeżeli dziecko uczy się w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności), -pomoc materialna dla uczniów w postaci stypendiów szkolnych (realizowana na podstawie przepisów o systemie oświaty), -stypendia dla studentów (realizowane na postawie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym). -preferencyjne kredyty studenckie. W kwestii adresatów' rozwiązań przyjętych w Programie kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem” pragnę podkreślić, że do priorytetów polityki państwa należy wsparcie osób niepełnosprawnych i ich rodzin. W związku z powyższym podejmowane są różnorodne działania mające na celu umożliwienie osobom niepełnosprawnym prowadzenia jak najbardziej niezależnego życia. "Za życiem" ułatwia życie rodzinom z niepełnosprawnym dzieckiem Świadomość konieczności podjęcia działań mających na celu poprawę sytuacji osób niepełnosprawnych i ich rodzin, znalazła swoje odzwierciedlenie w przepisach uchwalonej 4 listopada 2016 r. ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dz. U. poz. 1860). Uchwalenie ww. ustawy dało Radzie Ministrów możliwość podjęcia dalszego działania w zakresie przygotowania i wdrożenia Programu kompleksowego wsparcia dla rodzin "Za życiem" (przyjęły uchwałą nr 160 Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2016 r. w sprawie programu kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem” (M. P. poz. 1250) stanowiącego elastyczny element polityki państwa na rzecz rodzin. Program, zgodnie z postanowieniami wskazanej ustawy, dotyczy w szczególności wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, opieki, w tym paliatywnej, lub rehabilitacji dzieci posiadających zaświadczenie potwierdzające ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, wsparcia dla kobiet w ciąży i ich rodzin w przypadku ciąży powikłanej, pomocy w zabezpieczeniu szczególnych potrzeb, w tym mieszkaniowych, rodzin z dzieckiem posiadającym stosowne zaświadczenie. Skierowany jest również do rodzin z dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo orzeczeniem o lekkim lub umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności określonym w przepisach o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz do dzieci i młodzieży posiadających odpowiednio opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, o których mowa w przepisach ustawy o systemie oświaty, i ich rodzin. Zatem ze wsparcia nie będą wykluczone dzieci ze względu na brak rozpoznania wady/niepełnosprawności tuż po urodzeniu. Przewidziane w Programie kompleksowego wsparcia dla rodzin ,,Za życiem" formy wsparcia adresowane są także do dorosłych osób niepełnosprawnych i ich rodzin. Należą do nich: - wsparcie dla członków rodziny w opiece nad osobą niepełnosprawną poprzez możliwość uzyskania pomocy w formie tzw. opieki wytchnieniowej (pomoc w załatwieniu codziennych spraw, zastępstwo członka rodziny/opiekuna w przypadku jego odpoczynku lub podjęcia pracy); - tworzenie miejsc w ośrodkach wsparcia pomagających osobom niepełnosprawnym (w szczególności z niepełnosprawnością sprzężoną i spektrum autyzmu) w osiągnięciu samodzielności i niezależności w życiu społecznym i zawodowym; - tworzenie i rozwój mieszkalnictwa chronionego oraz wspomaganego na rzecz osób niepełnosprawnych; - wsparcie rodziców i opiekunów osób niepełnosprawnych w' wypełnianiu codziennych obowiązków domowych, realizowane przez urzędy pracy i ośrodki pomocy społecznej w ramach prac społecznie użytecznych w związku z działaniem pn. „Pomoc w domu”. Podkreślić należy, że Program kompleksowego wsparcia dla rodzin "Za życiem”, opracowany został na podstawie analizy funkcjonujących dotychczas rozwiązań mających na celu wsparcie osób niepełnosprawnych i ich rodzin, postulatów zgłaszanych przez osoby niepełnosprawne i ich opiekunów, a także instytucje, środowiska skupiające osoby niepełnosprawne. Będzie podlegał ewaluacji. która pozwoli na dokonanie oceny jego funkcjonowania i wyłonienie ewentualnych jego zapisów wymagających modyfikacji. Renta nie zostanie podniesiona, bo są inne formy wsparcia Odnosząc się do poruszonej w petycji kwestii wysokości renty socjalnej uprzejmie wyjaśniam, iż przepisy dotyczące zasad wypłaty renty socjalnej określa ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2013 r. poz. 982, z późn. zm.). Świadczenie to przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało: 1) przed ukończeniem 18. roku życia; 2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej - przed ukończeniem 25. roku życia; 3) w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej. Całkowicie niezdolną do pracy - w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Zgodnie z art. 5 powołanej ustawy o rencie socjalnej - ustalenia całkowitej niezdolności do pracy lekarz orzecznik ZUS dokonuje na zasadach i w trybie określonym w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Odpowiadając na postulat zwiększenia kwoty renty socjalnej należy po pierwsze wyjaśnić charakter świadczenia jakim jest renta socjalna. I tak, należy zauważyć, iż renta socjalna jest świadczeniem obligatoryjnym, ciągłym i zabezpieczającym, a jej celem jest kompensowanie braku możliwości nabycia uprawnień do świadczeń z systemu ubezpieczenia społecznego, ze względu na to, że całkowita niezdolność do pracy powstała przed wejściem na rynek pracy. Renta socjalna jest świadczeniem wypłacanym z systemu zabezpieczenia społecznego w całości finansowanym z budżetu państwa. Ustalając wysokość renty socjalnej ustawodawca odniósł się do procentowej kwoty (84 %) najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy określonej w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z uwagi na zbliżony charakter tych świadczeń tj. rekompensata braku możliwości podjęcia pracy i zabezpieczenie egzystencji. Osobom niepełnosprawnym zatem zagwarantowane zostało prawo do stałego świadczenia. Renta socjalna nie może zaspokajać wszystkich usprawiedliwionych potrzeb osób niepełnosprawnych, jednak sytuacja materialna rencistów socjalnych nic odbiega od sytuacji materialnej innych osób niepełnosprawnych. Osoby uprawnione do renty socjalnej mogą ubiegać się również o inne świadczenia, np. o specjalny zasiłek celowy przyznawany na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1769 i 1985), o zasiłki pielęgnacyjne na podstawie ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. IJ. z. 2017 r. poz. 1952), o dodatki mieszkaniowe, o jakich mowa w ustawie z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 180) oraz dodatki energetyczne na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2017 r. poz. 220, z późn. zm.). Przysługują im również m.in. uprawnienia do ulg w publicznym transporcie zbiorowym na podstawie ustawy z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. z 2012 r. poz. 1138, z późn. zm.) oraz zwolnienie od opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych oraz telewizyjnych na podstawie ustawy z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1204, z późn. zm.). Wskazane powyżej przesłanki nabycia prawa do renty socjalnej oznaczają, że renta przeznaczona jest dla osób. które z powodu wcześnie powstałej niezdolności do pracy nie miały możliwości podjęcia pracy zawodowej i nabycia własnych uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy, a często nawet zdobycia jakichkolwiek kwalifikacji zawodowych. Świadczenie to jest wyrazem szczególnej troski państwu o takie osoby. Jednocześnie wyjaśniam, że renta socjalna ulega podwyższeniu wraz z waloryzacją kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy określonej w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W ustawie z dnia 2 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017 r. poz. 2) dokonano zmiany w zasadach waloryzacji świadczeń w roku 2017 oraz podwyższono gwarantowane, najniższe świadczenia emerytalno-rentowe. W związku z podwyższeniem wysokości najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy do kwoty 1000 zł, kwota renty socjalnej wzrosła o 98.65 zł. z kwoty 741,35 zł do 840 zł. Dla porównania w roku 2016 renta socjalna została podwyższona o kwotę 1,77 zł (z kwoty 739.58 zł na kwotę 741,35 zł), a w roku 2015 o 30.24 zł z kwoty 709,34 zł na kwotę 739.58 zł). Rozwiązania podjęte w ramach ww. ustawy sprawiły, że renta socjalna wzrosła w stopniu znacznie wyższym, niż gdyby została przeprowadzona ustawowa waloryzacja najniższych świadczeń emerytalno-rentowych wskaźnikiem waloryzacji. W związku z powyższym w chwili obecnej nie jest rozpatrywana kwestia podwyższenia kwoty tego świadczenia do równowartości kwoty minimum socjalnego. Zasiłek pielęgnacyjny może zmieni się od 1 listopada 2018 … a może i nie Odnośnie kwestii związanej z wysokością zasiłku pielęgnacyjnego pragnę wyjaśnić, że zasiłek pielęgnacyjny jest świadczeniem rodzinnym finansowanym z budżetu państwa, którego wysokość oraz zasady przyznawania reguluje ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1518, z późn. zm.). Zgodnie z art. 16 ust. 2 i 3 wyżej wymienionej ustawy, zasiłek pielęgnacyjny przysługuje dziecku w wieku do ukończenia 16. roku życia legitymującemu się orzeczeniem o niepełnosprawności, osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia legitymującej się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności (w przypadku osoby legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności zasiłek przysługuje jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia) oraz osobie, która ukończyła 75 lat. Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego. Podstawowym warunkiem uzyskania prawa do zasiłku pielęgnacyjnego jest więc legitymowanie się odpowiednim orzeczeniem potwierdzającym niepełnosprawność lub ukończenie 75. roku życia. W obecnym stanie prawnym, zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, kwoty świadczeń rodzinnych, w tym zasiłku pielęgnacyjnego oraz. wysokości kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń rodzinnych podlegają weryfikacji co 3 lata. Oznacza to, że zmiana wysokości zasiłku pielęgnacyjnego podlega procedurze weryfikacji, nie oznaczającej obowiązkowej zmiany wysokości weryfikowanej kwoty. Rada Ministrów, w ramach ostatniej, przypadającej w 2015 r. weryfikacji kwot świadczeń rodzinnych i kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń rodzinnych, dokonała podwyższenia wysokości niektórych świadczeń rodzinnych oraz progów dochodowych, jednak wysokość zasiłku pielęgnacyjnego pozostała bez zmian - jego aktualna wysokość to 153 zł miesięcznie. Zgodnie z wyżej wymienionymi przepisami ustawy o świadczeniach rodzinnych, w obecnym stanie prawnym, kolejna weryfikacja kwot świadczeń rodzinnych, a więc także kwoty zasiłku pielęgnacyjnego, przewidziana jest na 1 listopada 2018 r. i wówczas Rada Ministrów podejmie decyzję o jej zakresie. Pragnę również poinformować, że jednocześnie z działaniami podejmowanymi przez rząd mającymi na celu realizację Programu „Za życiem”, prace prowadzi powołany 29 sierpnia 2016 r. międzyresortowy Zespół do spraw Opracowania Rozwiązań w zakresie Poprawy Sytuacji Osób Niepełnosprawnych i Członków ich Rodzin, którego przewodniczącym jest Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych. Zespół jest organem pomocniczym Rady Ministrów. W skład zespołu wchodzą przedstawiciele resortów: rodziny, zdrowia, edukacji, infrastruktury i budownictwa, finansów, kultury, nauki, rolnictwa, rozwoju, sportu, sprawiedliwości, spraw wewnętrznych i administracji, bowiem wyłącznie integracja działań pozwoli na zbudowanie spójnej i długofalowej polityki wsparcia osób niepełnosprawnych oraz ich rodzin. Celem zespołu jest opracowanie aktualnej analizy sytuacji osób niepełnosprawnych i członków ich rodzin oraz kompleksowych rozwiązań w zakresie poprawy ich sytuacji. Należy zaznaczyć, że w pracach Zespołu uczestniczą również przedstawiciele środowiska osób niepełnosprawnych. Z wyrazami szacunku MINISTER Krzysztof Michałkiewicz SEKRETARZ STANU