Jak dostosować bloki mieszkalne, a do 2020 r. – także strony administracji publicznej? Rząd pokazał plany

- Kończymy prace nad formalnym zaakceptowaniem programu Dostępność Plus – zapewnił Paweł Chorąży, podsekretarz stanu w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju, podczas konferencji 12 lipca 2018 r. w Warszawie. Jako prawdopodobny termin uzyskania akceptacji podał przyszły tydzień, ale brak tego formalnego wymogu nie blokuje podjęcia prac. W programie Dostępność Plus zakończyły się natomiast konsultacje, które przyniosły rozszerzenie projektu o dostępność w obszarze kultury i sportu. Zaprezentowano także projekt ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych.

- Uczestnicy konsultacji bardzo mocno podkreślali, że dostępność to nie tylko podjazdy, ale także pełne uczestnictwo w życiu społecznym i możliwość korzystania ze wszystkich dobrodziejstw, które mają osoby pełnosprawne – mówił Paweł Chorąży.

Powstanie krajowy ośrodek mobilności

Wymienił także najbliższe działania zaplanowane w ramach programu. Rozpoczynają się szkolenia służb architektoniczno-budowlanych, ale na pierwsze większe działania przyjdzie poczekać do jesieni br. Wtedy zostanie stworzony system szkolenia psów przewodników, tak by skrócić czas czekania na własnego psa.

- Drugi projekt to krajowy ośrodek mobilności osób niepełnosprawnych – dodał Paweł Chorąży. – W tej chwili nawet osoba sparaliżowana może prowadzić samochód, ale problemem jest to, że przerabianie tych samochodów jest dokonywane na własną rękę. Nie podlegają homologacji. Chcemy to zmienić i stworzyć standardy.

Jak dostosować bloki mieszkalne?

Kolejnym planowanym na jesień działaniem jest wybór w drodze konkursu 100 szkół, które zostaną całkowicie dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, także w zakresie korzystania z pomocy asystentów i przystosowania treści edukacyjnych. Jesienią zostanie również rozpisany konkurs dla 100 gmin, zwłaszcza tych mniejszych, które będą realizowały inwestycje na swoim terenie.

- Pracujemy także nad kwestią wind – podkreślił minister Chorąży. – Ten temat przewija się we wszystkich rozmowach i konsultacjach. Jest oczekiwanie, że windy w ogóle będą i że będą one dostosowane. Jednak koszt windy przekracza 200 tys. zł, a to odbija się na czynszach. Dodatkowym utrudnieniem jest konstrukcja bloków, w których windy zaczynają się od półpiętra. Zastanawiamy się nad tym, próbujemy stworzyć jakiś model, który rozwiązałby te problemy.

Do końca bieżącego roku ma powstać projekt ustawy. Więcej rezultatów programu Dostępność Plus przyniesie dopiero rok 2019. Bardziej zaawansowane są prace nad dostępnością cyfrową.

Strony urzędów dostępne do 2020 r.

Projekt ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych został przekazany do konsultacji, które mają potrwać około dwóch miesięcy. Po tym czasie projekt powinien trafić pod obrady Rady Ministrów, a następnie do parlamentu.

- To dla nas ważny moment – powiedział Marek Zagórski, minister cyfryzacji. – Ustawa jest z jednej strony niepozorna, ale jednocześnie dotyczy dużej części naszego społeczeństwa. Mówimy tu o osobach niepełnosprawnych, ale także o osobach z różnymi dysfunkcjami.

Minister Zagórski zwrócił uwagę, że wprowadzenie w życie standardów dostępności może przysłużyć się również osobom starszym czy nawet z chwilową niedyspozycją fizyczna, np. po wypadku.

Według danych Ministerstwa Cyfryzacji, połowa stron sektora publicznego (np. biblioteki, szkoły, ministerstwa, urzędy gminy, starostwa itd.) nie jest jeszcze dostępna. Ustawa ma to zmienić tak, aby do końca 2020 r. wszystkie strony sektora publicznego uwzględniały potrzeby użytkowników z niepełnosprawnościami.

- 2020 r. to nasz cel, ale chcielibyśmy, żeby to trwało krócej, a cały proces przyspieszył – dodał minister.

Kary ostatecznością

Pomóc w realizacji celu mają szkolenia i doradztwo, ale także system kar.

- Sankcje dotyczą organów administracji, nie chcemy więc spowodować przelewania funduszy z jednej kieszeni budżetu do drugiej – podkreślił Marek Zagórski. – Z tego powodu sankcje są symboliczne. Najwyższa kara ma wynosić 10 tys. zł, ale kary będą ostatecznością. Przede wszystkim chcemy uświadamiać.

Wdrożenie dostępności cyfrowej wymaga także nakładów finansowych.

- Koszt dostosowania jednej strony waha się od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych – mówił minister cyfryzacji. – Wszystko zależy od zasobności strony w treści i tego, jak została zbudowana. Gdy przemnożymy to przez liczbę urzędów, stron itd., to robi się z tego wielomilionowa kwota. Jednak myślę, że jest to koszt, który jako państwo jesteśmy zobowiązani ponieść.

Minister Zagórski podkreślił jednak, że koszty dostosowania już istniejących treści są wyższe niż wydatki na tworzenie dostępnych stron od podstaw.

Pokonać trudności

Do rozwiązania pozostają jeszcze problemy techniczne. Zgodnie z założeniami, nie tylko sama strona ma być dostępna, ale także jej załączniki tekstowe w różnych formatach.

- Chcemy, by formatowanie dokumentów nie było barierą w przejściu do następnego etapu korzystania ze strony – mówił minister cyfryzacji. – Chcemy, żeby można było poznać treść dokumentów, np. obwieszczenia.

Problemem, który będzie omawiany w czasie konsultacji, jest m.in. dostęp do treści umieszczanych przez jednostki publiczne na portalach społecznościowych. Trudności nastręcza również przystosowanie dokumentów archiwalnych, które mogą wymagać alternatywnego dostępu do ich treści, np. poprzez infolinię.

- Chcemy, by administracja była dostępna dla każdego Polaka, bez względu na to, czy jest niepełnosprawny, czy ma inne czasowe problemy – zgodnie twierdzą przedstawiciele Ministerstwa Cyfryzacji oraz Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju.

Na razie projekt Ustawy o dostępności cyfrowej obejmuje swoim zasięgiem administrację publiczną, ale na poziomie europejskim toczą się rozmowy nad dostępnością usług biznesowych, a zwłaszcza powszechnych (np. banki, poczta itd.). Zdaniem podsekretarza stanu w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju, późną jesienią tego roku można się podziewać zmian w tym obszarze.

Z projektem Ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych można zapoznać się na stronie Ministerstwa Cyfryzacji.