Świadczenie pielęgnacyjne dla siostry
Czy należy się świadczenie pielęgnacyjne dla siostry, która opiekuje się bratem. Stopień znaczny, choroba od urodzenia (DMD). Nadmieniam, że pomaga również ojcu, który jest po udarze (ma stopień znaczny). Czy są kryteria dochodowe?
Szanowna Pani,
Zgodnie z art. 17 ust 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:
- matce albo ojcu,
- opiekunowi faktycznemu dziecka,
- osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
- innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności
- jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Osobom, o których mowa w ust. 1 pkt 4, innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki (rodzeństwo to krewni w linii bocznej, w przypadku pokrewieństwa w linii bocznej brak jest I stopnia), przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
- rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
- nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
- nie ma osób, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Ponadto jak przyjął Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 15.11.2006 r. (P 23/05 Legalis), prawo ubiegania się o świadczenie pielęgnacyjne wywodzi się z obowiązku alimentacyjnego, o którym mowa w art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który sprowadza się do obowiązku dostarczania środków utrzymania i obciąża krewnych w linii prostej (zstępnych i wstępnych) oraz rodzeństwo. Kodeks rodzinny i opiekuńczy ustala przy tym, kolejność zobowiązanych, w związku z czym obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności, albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi, lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami (art. 132 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
Podsumowując, należy stwierdzić, iż co do zasady spełnia Pani (jako siostra) przesłanki do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad bratem tzn. brat jest osobą ze znacznym stopniem niepełnosprawności; jeżeli nie podejmuje lub rezygnuje Pani z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności; niepełnosprawność u brata powstała do ukończenia 18. roku życia; osoba zobowiązana do alimentacji (ojciec) nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi oraz ma stopień znaczny niepełnosprawności.
Nie jest brane pod uwagę w przypadku świadczenia pielęgnacyjnego kryterium dochodowe.
Zaznaczam, iż odpowiedziałem Pani na zadane pytanie dysponując jedynie informacjami zawartymi w Pani krótkim zapytaniu. Zalecam więc bezpośredni kontakt z organem właściwym w sprawie, w Pani miejscu zamieszkania, w celu ustalenia możliwości uzyskania świadczenia.
Zachęcam także do zapoznania się z informacjami dotyczącymi świadczenia.
Z poważaniem,
dr Michał Urban, radca prawny