Lista Mocy 1918-2018. Tytus Czyżewski
1880–1945
malarz, poeta, nauczyciel
Twierdził, że za wierność swoim artystycznym przekonaniom płacił niezrozumieniem, samotnością i odtrąceniem. Poczucie odrzucenia towarzyszyło mu od wczesnego dzieciństwa. Garbaty chłopak nie znalazł przyjaciół wśród rówieśników, dlatego otoczył się książkami, zdobywał wiedzę i obserwował prace artystów ludowych. To właśnie rzeźbiarze i malarze na szkle z okolic Limanowej stali się pierwszą inspiracją malarza i poety, który kształcił się u Stanisława Wyspiańskiego i Józefa Mehoffera, jednak w późniejszym okresie odrzucił założenia młodopolskich twórców, podążając własną drogą i tworząc sztukę awangardową.
Jego życie toczyło się pomiędzy Krakowem, Paryżem i Warszawą. Do Paryża, po naukę i inspiracje wyjechał w 1907 r. Tam zachwycił się malarstwem Paula Cezanne’a. W tym roku zadebiutował też utworem dramatycznym „Śmierć fauna”, w którym krytycy literaccy dopatrzyli się wątków osobistych i motywu niezrozumienia przez otoczenie.
Gdy wrócił do Krakowa, pracował jako wykładowca w gimnazjum, ucząc podstaw rysunku. Nie był jednak akceptowany, więc uciekał w sztukę. W 1910 r. miał pierwszą wystawę indywidualną. Spędził kolejny intensywny rok w Paryżu, ale powrócił do Krakowa. Brał aktywny udział w wydarzeniach sztuki niezależnej. Zaczął tworzyć obrazy wielopłaszczyznowe i wyraźnie zaznaczał własny styl.
Tworzył gorączkowo. Wystawiał obrazy, zanim zdążyły wyschnąć. Pisał, łamiąc konwencje językowe, a czasem także normy obyczajowe. Pracował bez wytchnienia zarówno podczas wymuszonego wybuchem I wojny światowej pobytu w Wiedniu, jak i w krakowskiej grupie.
Ekspresjoniści Polscy. Grupa ta istniała do 1922 r., zmieniając po drodze nazwę na Formiści, a Tytus Czyżewski brał udział w każdej jej wystawie, nie zaniedbując przy tym wystaw indywidualnych.
Po rozwiązaniu grupy kolejny raz znalazł się w Paryżu, tym razem w nietypowej dla siebie roli pracownika Biblioteki Polskiej przy ambasadzie. Nie zatrzymało to jednak procesu twórczego. W Paryżu powstały m.in. „Pastorałki”, a po powrocie z placówki dyplomatycznej w jego dorobku malarskim częściej pojawiała się martwa natura.
Wybuch II wojny światowej zastał Tytusa Czyżewskiego w Warszawie. Podczas Powstania Warszawskiego stracił mieszkanie oraz wiersze, które planował wydać w kolejnym tomie poezji. Zmarł w 1945 r. w Krakowie.
Komentarze
brak komentarzy
Polecamy
- Rondo im. Piotra Pawłowskiego - Twórcy Integracji [GALERIA]
- Aktywnie szukaj pracy z Centrum Integracja Warszawa
- Integracja 1/2024 (PDF podstawowy i PDF dostępny)
- Projektowanie dla wszystkich – standard codzienności. Fundacja Integracja oraz spółka biurowa Skanska publikują poradnik o projektowaniu bez barier
Co nowego
- XVI Integracyjne Regaty Żeglarskie Mazurskiej Szkoły Żeglarstwa – otwarcie sezonu 2024
- Od 1 maja działa bezpłatna całodobowa wojskowa infolinia wsparcia psychologicznego
- Podlaskie: 35 gmin dostanie w sumie 42 mln zł z UE na opiekę nad seniorami i osobami z niepełnosprawnościami
- ZUS przyznał pierwsze świadczenia wspierające dla ponad 1,5 tys. osób z niepełnosprawnościami
- 34. Spotkania Artystów Nieprzetartego Szlaku „Opowieści”
Dodaj komentarz