Świadczenie pielęgnacyjne na rodziców
Mam pytanie, rodziców mam bardzo chorych, mają 1 grupę niepełnosprawności. Czy należy mi się zasiłek opiekuńczy na rodziców? Gdzie można się o taki zasiłek starać, proszę o pomoc. Musiałam zrezygnować z pracy, aby móc opiekować się rodzicami.
Szanowna Pani,
rozumiem, iż zarówno Pani Mama jak i Ojciec posiadają orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub równoważne. Świadczenia takie jak świadczenie pielęgnacyjne (1583 zł), jak i specjalny zasiłek opiekuńczy (620 zł) przyznawane są w wydziałach świadczeń rodzinnych w danej gminie. Obecnie jest trend, iż dzieci z tytułu opieki na rodzicem składają wnioski o świadczenie pielęgnacyjne nawet w sytuacji gdy niepełnosprawność rodzica powstała w późnym wieku i nawet w przypadku pozostawania rodzica w związku małżeńskim o ile mąż czy żona posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Przepis art. 17 ust 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych (dotyczący momentu powstania niepełnosprawności) na skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 21 października 2014 r., sygn. akt K38/13, został uznany za niekonstytucyjny w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną ze względu na datę powstania niepełnosprawności osoby wymagającej opieki, a przez to narusza art. 190 ust. 1 Konstytucji RP.
Jak stwierdził w uzasadnieniu do wyroku z dnia 04.04.2019 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach (sygn. akt IV SA/Gl 1016/18) - „W przywołanym wyroku Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 17 ust. 1b u.ś.r. w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji. Skutkiem tego wyroku jest zmiana zakresu zastosowania art. 17 ust. 1b u.ś.r. odnośnie treści w nim ujętej, ponieważ zakwestionowana norma została ostatecznie wyeliminowana z systemu prawnego, co oznacza, że dalsze stosowanie tego przepisu wraz z normą prawną uznaną za niekonstytucyjną prowadzi do niedopuszczalnego - z punktu widzenia zasady równości - ukształtowania sytuacji prawnej opiekunów dorosłych osób niepełnoprawnych. Norma prawna uznana za niekonstytucyjną stanowi wadliwą podstawę prawną, a wydana na takiej podstawie prawnej decyzja administracyjna również musi być uznana za wadliwą.” Podobnie stwierdził np. w uzasadnieniu do wyroku z dnia 13.06.2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjnego we Wrocławiu sygn. akt IV SA/Wr 208/18 i wiele innych sądów administracyjnych w Polsce.
Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia z dnia 27 czerwca 2014 w sprawie o sygn. akt I OSK 789/13 – „uprawnienie do świadczenia pielęgnacyjnego dla krewnych „otwiera się” dopiero wówczas, gdy małżonek osoby wymagającej opieki jest niepełnosprawny w stopniu znacznym (co uniemożliwia mu wypełnianie we właściwy sposób obowiązku alimentacyjnego).
Procedurę starania się o świadczenie pielęgnacyjne opisaliśmy w artykułach na naszej stronie.
NSA: Opiekunowi osoby dorosłej nie można odmówić przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.
Z poważaniem,
Grzegorz Jaroszczyk, prawnik