Warsztaty dla osób niesłyszących w rzeszowskim Muzeum Dobranocek

Warsztaty integracyjne, które mają przybliżyć świat osób niesłyszących osobom słyszącym, a także zachęcające do twórczej aktywności osoby z niepełnosprawnością słuchu rozpoczną się w sobotę, 2 września, w Muzeum Dobranocek w Rzeszowie.

Projekt od kilku miesięcy realizuje pierwsze w kraju Muzeum Dobranocek ze zbiorów Wojciecha Jamy w Rzeszowie we współpracy ze Stowarzyszeniem Kulturalno-Sportowym dla Niesłyszących „Surdostal” oraz Lubelską Szkołą Sztuki i Projektowania. Celem inicjatywy jest wspieranie zadań służących ułatwieniu dostępu do kultury, skierowanych do szerokiego grona odbiorców i sprzyjających integracji społecznej.

Wspólny świat kultury

Szefowa Muzeum Dobranocek w Rzeszowie Katarzyna Lubas podkreśliła, że projekt odpowiada na potrzebę niedostatecznego dostosowania i udostępniania zasobów kultury i sztuki osobom z niepełnosprawnością słuchu.

- Niepełnosprawność słuchowo-językowa polega na ograniczeniu dostępu do osób i do dóbr kultury. Dzięki językowi migowemu ludzie niesłyszący rozwijają swoje zdolności poznawcze, myślenie oraz umiejętności twórcze nawet wtedy, gdy nie umieją mówić, czytać i pisać – powiedziała Lubas. – Bez znajomości języka ogólnonarodowego nie mają jednak możliwości osiągnąć wysokiego poziomu wiedzy. Nie mogą tym samym korzystać z dorobku kultury. Język pozwala przedstawiać i przekształcać rzeczywistość. To „klucz do drzwi”, przez które wchodzi się do wspólnego świata kultury – zauważyła.

Katarzyna Lubas dodała, że w warsztatach uczestniczyć będą wspólnie zarówno osoby słyszące, jak i osoby niesłyszące i niedosłyszące, dzięki czemu możliwe jest ich zintegrowanie. Ponadto chodzi też o zwiększenie świadomości osób z niepełnosprawnością, w jaki sposób mogą aktywnie żyć, czerpać przyjemność z obcowania z kulturą i sztuką, a pośrednio także uczyć się oraz odnosić sukcesy.

Zajęcia integracyjne dla dzieci

Wśród propozycji warsztatowych dla dzieci w wieku przedszkolnym znalazły się zajęcia „Światy równoległe”, które mają pomóc w uwrażliwianiu już od najmłodszych lat osób słyszących na potrzeby osób niesłyszących, pomóc w przełamywaniu barier i eliminować zjawisko wykluczenia, jakiemu podlegają osoby z niepełnosprawnością słuchu. Inną propozycją są warsztaty z języka migowego dla przedszkolaków.

Z kolei poza siedzibą muzeum odbywać się będą spotkania „Przygody z dobranocką”, w czasie których przez zajęcia edukacyjne, zabawy, konkursy i kontakt z postaciami z bajek, najmłodsi będą poznawać bohaterów dobranocek, którzy uczą tolerancji, dobrych manier, zdrowego stylu życia oraz wartości przyjaźni.

Lubas podkreśliła, że w czasie spotkań będą wykorzystywane eksponaty, pomoce dydaktyczne, interaktywne zabawki, kostiumy bajkowych bohaterów oraz „Przewodnik dla małych i dużych wielbicieli dobranocek. Muzeum oczyma niesłyszącego”, który powstał w ramach projektu. Jest to nagranie audiowizualne z napisami oraz w języku migowym, którego zadaniem jest zachęcenie osób z niepełnosprawnością słuchu do uczestnictwa w kulturze, twórczej aktywności oraz poznania zbiorów muzeum i historii animacji.

Zdaniem szefowej muzeum będzie to bardzo interesujące pod względem merytorycznym działanie, a czasie którego uczestnicy z niepełnosprawnością słuchu będą mogli w atrakcyjny, interaktywny sposób poznawać historię animacji poprzez twórczą aktywność i zabawę.

Stworzyć film animowany

Kluczowym punktem projektu będą natomiast warsztaty „Migane dobranocki”, w czasie których osoby niesłyszące wspólnie ze słyszącymi stworzą, pod okiem profesjonalisty, swój własny film animowany. Współdziałanie osób słyszących i niesłyszących przy udziale opiekuna-tłumacza języka migowego jest – zdaniem Lubas – istotnym elementem pracy twórczej. Zajęcia poprowadzi Joanna Jasińska-Koronkiewicz – reżyser, animator, adiunkt Szkoły Filmowej w Łodzi, autorka filmów: „Mileńka”, „Len”, „Prząśniczka”, „Namaluj mi bajkę”, „To pewna wiadomość”.

Reżyserka przygotowała kilka propozycji warsztatów, do wyboru przez uczestników. Mogą oni np. w czasie zajęć „Autoportret” stworzyć krótki, składający się z jednego do trzech ujęć, film animowany na swój temat, w którym sami staną się postaciami. Film ma dać odpowiedź na pytania: kim jestem, co lubię, jakie są moje marzenia.

W innych propozycjach, przewidzianych dla starszej grupy uczestnicy, na podstawie gotowego scenariusza opracowanego według bajki, wiersza oraz szkicowego scenorysu, zaprojektują postaci oraz scenografię. Później w kilkuosobowych grupach stworzą animacje każdego z ujęć. W jednej wersji film będzie czytelny bez dialogu, w innej - będzie opatrzony napisami na wzór kina niemego.

W warsztatach animacji wezmą udział niesłyszący i słyszący uczniowie Lubelskiej Szkoły Sztuki i Projektowania oraz podopieczni Stowarzyszenia Kulturalno–Sportowego Niesłyszących „Surdostal”.

Twórcza praca

Organizatorzy podkreślają, że dzięki włączeniu się w działanie osób, które zwykle są wykluczane ze względu na swoją niepełnosprawność, powstaną animacje stworzone przez niesłyszących dla niesłyszących, w myśl zasady: „Nic o nas bez nas”.

- Warsztaty mają także służyć zmotywowaniu grup osób z dysfunkcjami i ukazaniu im, że mimo swoich ograniczeń są w stanie wykonać twórczą pracę, która przyniesie konkretne efekty – zaznaczyła Lubas.

W ramach programu jego beneficjenci będą też zwiedzać Muzeum Dobranocek i poznawać historię animacji, uczestniczyć w projekcjach filmowych dostosowanych do ich potrzeb i korzystać z „Przewodnika dla małych i dużych wielbicieli dobranocek. Muzeum oczyma niesłyszącego”.

Serię wydarzeń w ramach projektu „Dostępne migane dobranocki” rozpoczęło w maju otwarcie wystawy z okazji 50. urodzin Misia Colargola i odsłonięcia jego rzeźby-pomnika. Uczestnicy zwiedzali ekspozycję z przewodnikiem pod opieką tłumacza języka migowego, wzięli też udział w zajęciach edukacyjnych oraz dostosowanych do ich potrzeb projekcjach filmowych.

Więcej na stronie internetowej Muzeum Dobranocek w Rzeszowie.

Warsztaty są częścią projektu „Dostępne migane dobranocki – cykl integracyjnych warsztatów i zajęć edukacyjnych i artystycznych” realizowanego z programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Kultura dostępna”, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb osób niesłyszących i słabosłyszących.